Gescheurde meniscus

Alles wat u moet weten over de gescheurde meniscus: oorzaak, operatie, behandeling & oefeningen

Een kleine of grote scheur in één van de menisci is een veelvoorkomend knieletsel. Dit zijn twee half losliggende stukjes kraakbeenachtig weefsel in de vorm van een wigje. Ze bevinden zich aan de binnen- en buitenzijde van de knie. De belangrijkste symptomen van een gescheurde meniscus zijn: pijn en vocht in de knie en soms slotklachten.

Wat is de functie van een meniscus?

In de knie werken ze als een schokdemper. Op het moment dat er gewicht op één been wordt gezet, wijken de menisci naar buiten. Denk maar aan een bal waar u met uw voet op gaat staan. Die wordt platter en wijkt naar buiten. Dit mechanisme zorgt ervoor dat krachten die naar beneden zijn gericht voor een deel naar buiten worden omgezet. De druk wordt zo gelijkmatig over het kniegewricht verdeeld. Daarnaast zorgen de menisci er voor dat gewrichtsvloeistof goed over de bewegende delen van de knie verspreid kan worden.

Waardoor kan de meniscus scheuren?

Op de binnen- en buitenmeniscus worden tijdens bewegingen grote krachten uitgeoefend. Daardoor is dit weefsel zeer kwetsbaar. Bij een krachtige draaibeweging – bijvoorbeeld bij sport, werk of bij een ongeval – wordt de druk zo groot, dat er een kleine of grote scheur in de meniscus kan ontstaan. In de meeste gevallen raakt de meniscus aan de binnenzijde beschadigd. De meeste letsels aan de meniscus ontstaan tijdens sporten. Dit wordt daarom ook wel de ‘voetbalknie’ genoemd.
Een meniscus kan ook scheuren als gevolg van veroudering. Dit wordt een degeneratieve meniscusletsel genoemd. De kans daarop neemt toe naarmate we ouder worden. Doordat de elasticiteit van de meniscus is afgenomen, kan het ook zonder draaibeweging scheuren. Deze vorm van meniscusletsel kan ook ontstaan door langdurige en voortdurende overbelasting van de knie.

Wat zijn de klachten van een gescheurde meniscus?

Het scheuren van de meniscus kan zeer pijnlijk zijn. Letsel van de binnenste meniscus geeft pijn aan de binnenzijde van de knie. Is de buitenste meniscus gescheurd, dan wordt de pijn aan de buitenzijde van de knie gevoeld. Meestal komt er vocht in de knie, waardoor het gewricht dikker gaat worden. Ook deze zwelling kan pijn doen. Het kan voorkomen dat er een stukje van de beschadigde meniscus afbreekt. Dit fragment kan dan klem komen te zitten tussen het gewricht en de knie kan dan op ‘slot’ gaan: u kunt uw been dan niet meer volledig strekken of buigen. Dit kan op het moment van het oplopen van het meniscusletsel gebeuren, maar ook na verloop van tijd.

Hoe wordt de diagnose ‘gescheurde meniscus’ gesteld?

Direct na het ontstaan van de meniscusscheur is het voor een arts moeilijk te bepalen wat er nu precies beschadigd is. De zwelling en pijn kunnen ook het gevolg zijn van een ander letsel, zoals beschadigde kniebanden of artrose van het kniegewricht. Pas na een week kan de knie gemakkelijker onderzocht worden op de aard van de klachten. Het verhaal van de patiënt is dan een belangrijke leidraad voor de arts. Daarna zal hij de knie onderzoeken. Zo zal hij controleren of er drukpijn aanwezig op de plaats van de gewrichtsspleet. Op een röntgenfoto is alleen bot te zien, dus geen meniscus (omdat die uit kraakbeen bestaat). Toch heeft zo’n foto nut om andere letsels of aandoeningen uit te sluiten. Een MRI-scan maakt de binnenzijde van uw knie zichtbaar. De arts kan aan de hand van deze scan de meniscus goed beoordelen.

Hoe wordt een gescheurde meniscus behandeld?

De meniscus kan zichzelf binnen een paar maanden genezen. Voorwaarde is wel, dat je nog jong bent en dat de meniscus goed doorbloed is. Om het herstel te bevorderen, is het belangrijk om kniel- en hurkbewegingen te vermijden. Tot een kijkoperatie (arthroscopie) wordt besloten wanneer de klachten aanhouden en/of wanneer de knie op slot zit.Uit onderzoek blijkt echter, dat dit niet altijd zinvol is. Het Radboud UMC constateerde recent in een onderzoek, dat zo’n ingreep bij veertigplussers geen beter resultaat geeft dan niet-opereren, maar dan is er vaak een begeleidende knieartrose in het spel. Internationaal onderzoek heeft dit al eerder aangetoond. Hoewel het aantal meniscusoperaties bij jongeren zijn afgenomen, zijn deze ingrepen bij veertigplussers het laatste decennium juist toegenomen. Een opvallende trend…

Hoe wordt een gescheurde meniscus geopereerd?

Er zijn drie soorten kijkoperaties mogelijk bij een gescheurde meniscus.
Bij een kleine scheur aan de rand van de meniscus wordt soms alleen het littekenweefsel schoongemaakt. Dit stimuleert het herstel van de beschadiging.
Bij een complexe scheur wordt het beschadigde deel van de meniscus verwijderd. Het goede deel blijft zitten om de functie van de meniscus in de knie zoveel mogelijk intact te laten.
Een instabiele scheur aan de kapselrand van de meniscus kan tijdens een kijkoperatie gehecht worden.
Omdat de meniscus heel slecht doorbloed is en alleen langs de kapselrand wat kleine bloedvaatjes heeft – een voorwaarde voor genezing – is de meniscus hechting niet altijd succesvol. Zeker bij de oudere patiënt is dat een probleem.

Deze behandelingen zijn gericht op de genezing van het letsel van de meniscus. Een complete meniscus zal een arts pas verwijderen als er geen andere opties meer zijn. Zo’n drastische ingreep kan immers na tien tot vijftien jaar leiden tot artrose van de knie.

Hoe verloopt de revalidatie na een kijkoperatie?

U mag de knie gewoon belasten na een kijkoperatie. Het is daarbij wel belangrijk om goed naar uw lichaam te luisteren. Op het moment dat de pijn en zwelling toenemen, is het verstandig om de knie wat minder te belasten en minder te lopen. U hoeft alleen op krukken te lopen als de arts dit noodzakelijk vindt. Bij een zwelling kunt u het beste de knie omhoog leggen en koelen. Het drukverband mag u na een paar dagen verwijderen. Dan mag u de knie ook weer buigen en strekken. Vanaf dat moment is fietsen ook toegestaan. Zes weken na de operatie mag u, indien gewenst, proberen om weer te gaan sporten, maar alles op geleide van de klachten en de resterende zwelling van de knie.

Kunstmeniscus voorkomt artrose aan de knie

Beschadiging van de meniscus is een belangrijke oorzaak van knie-artrose. Bij veel patiënten ontstaat deze aandoening binnen 10 tot 20 jaar na het letsel of na de ingreep. Een Nederlands bedrijf heeft nu de Trammpolin ontwikkeld. Dit is een implantaat die een beschadigde meniscus kan vervangen. Daardoor wordt de ‘schokbrekerfunctie’ in het kniegewricht hersteld en blijft het kraakbeen in dit gewricht gezond. De verwachting is, dat deze kunstmeniscus in de nabije toekomst beschikbaar komt voor patiënten met een meniscusletsel, maar dat zal dan vooral de jonge patiënt betreffen.

Vragen aan orthopeed Jan Ide de Jong

Hieronder een selectie van vragen over artrose in de knie die orthopeed Jan Ide de Jong heeft ontvangen én beantwoord. Staat uw vraag er niet bij en moet deze écht beantwoord worden door een arts?
Stel dan direct uw vraag aan orthopeed Jan Ide de Jong over artrose in de knie of een andere aandoening.

Wat betekent een subtotale meniscectomie?

Bij mij is een subtotale laterale meniscectomie uitgevoerd. Wat betekent dat?
Dat betekent dat zo een negentig procent van je meniscus verwijderd is. Voor nu geen echt probleem maar vaak speelt op jouw leeftijd ook artrose wel een rolletje mee. Vraag aan je orthopeed hoe het daarmee staat.

Problemen na meniscusoperatie

Afgelopen januari is er een kijkoperatie uitgevoerd in mijn knie. Hierbij werden de losse flarden van de (binnen) meniscus verwijderd. Daarnaast is het kapotte kraakbeen gepolijst. Doordat ik pijn in de knie bleef houden, werd er in mei een injectie met Ostenil in gezet. Helaas met weinig tot geen resultaat. Er zit aan de binnen zijde van mijn knie een bult door extra bot groei. Dat is volgens mij het probleem waardoor ik steeds pijn aan in mijn knie blijf houden. Kan de extra bot groei niet weggeslepen worden, want mogelijk is mijn knie te goed voor een halve prothese?
Afhankelijk van de foto, je leeftijd, gewicht en werk zou je hier kunnen kiezen inderdaad voor een halve kunstknie. Maar ook nog voor een standscorrectie – de zogenaamde osteotomie. Ik adviseer eerst nog eens belaste kniefoto’s te maken, eventueel in combinatie met beenas opnames. Daarna kun je opnieuw met je orthopeed in gesprek hoe verder te gaan.

Zwelling tijdens revalidatie

In juni ben ik geopereerd aan mijn knie, stukje meniscus en teven beschadigd kraakbeen verwijderd. Tijdens de revalidatie reageert mijn knie met zwelling en pijn en is er tevens een cyste in mijn knieholte ontstaan. Een MRI vertoont geen afwijkingen.
Laat over een paar maanden een nieuwe foto maken om te zien of het kraakbeenprobleem zich verergert. Mocht dat onverhoopt het geval zijn, dan kan een vervolg operatie zoals een standsverandering nodig blijken.

Meniscus-scheur

Volgens de radioloog heb ik een voorste kruisband ruptuur en mediale meniscus-scheur verdenking bucket handle. Ik ben een vrouw van 48 jaar en sport niet. Is dit zonder operatie en met fysiotherapie te genezen?
Nee, altijd een kijkoperatie doen en de meniscus opruimen om verdere versnelde artrose te voorkomen door de instabiele meniscus. Aan de kruisband zou ik in eerste instantie niets laten doen. Na de kijkoperatie gewoon optrainen in combinatie met fysiotherapie. Vervolgens kijken wat je overhoudt aan klachten.

Artrose door oude meniscusblessure

Ga sinds kort naar de sportschool met begeleiding. Helaas heb ik zo’n last van mijn rechterknie dat ik constant pijn heb. In 1998 heb ik in deze knie de meniscus laten weghalen. Nu ga ik al weken niet meer naar de sportschool en is de knie minder pijnlijk. Is die sportschool waarbij veel kniewegingen moeten gedaan worden wel verstandig voor mij?
De kans dat u artrose heeft lijkt aanzienlijk gezien de meniscusoperatie 20 jaar geleden. Vraag een verwijzing naar de orthopeed voor verder onderzoek en behandelplan.

Pijn achterkant knie

Sinds enkele weken krijg ik tijdens het wandelen pijn aan de achterkant van de rechterknie. De pijn wordt erger en erger als ik blijf doorlopen. Het lijkt op spierpijn. Ik kan dan mijn knie niet meer buigen. Na een uur rusten is de pijn weer vrijwel verdwenen. Wat kan dit zijn?
Klinkt als een meniscus-probleem. Maar uiteraard – afhankelijk van uw leeftijd – zou het ook een startende artrose kunnen zijn of een combinatie van beide. Dit is het meest waarschijnlijke.

Deel dit bericht

Tweet

Meer artikelen lezen in ons kenniscentrum

Download nu gratis het boekje ‘Bewegen zonder pijn’ t.w.v. € 4,95.

Heeft u vragen? Wij helpen u graag.
Neem contact op.