Neuropathie

Wat is Neuropathie?

Neuropathie is de verzamelnaam voor alle aandoeningen die worden veroorzaakt door het niet goed functioneren van één of meerdere zenuwen. Daardoor kunnen de spieren en het gevoel niet meer volledig werken.

Hoewel neuropathie in het Grieks ‘zenuwziekte’ betekent, heeft deze aandoening niets met de psychiatrische gesteldheid van doen. Als er één zenuw slecht functioneert, dan wordt gesproken over mononeuropathie. Zijn er meerdere zenuwen aangetast, dan wordt dit polyneuropathie genoemd. In Nederland lijden ongeveer 400.000 volwassenen aan deze aandoening.

Wat is het zenuwstelsel?

Het zenuwstelsel is verantwoordelijk voor het opnemen en verwerken van informatie en het activeren en sturen van gerichte spierarbeid. Als een soort wijdvertakt glasvezelnet verbinden de zenuwen alle onderdelen van uw lichaam met elkaar. De werking is zo vernuftig, dat ze hun opdrachten precies op tijd, in de correcte volgorde en op de juiste wijze uitvoeren. Het zenuwstelsel is bovendien in staat om zelf beslissingen te nemen. Het kan aan taken voorrang geven of ze naar het tweede plan verschuiven. Bijvoorbeeld als u al roerend met een lepel per ongeluk uw koffiekopje omstoot. Het roeren heeft dan niet langer meer de prioritiet van het zenuwstelsel. Het zal uw spieren direct zo aansturen, dat u het omvallende kopje met uw handen kunt proberen tegen te houden.

Het centrale zenuwstel wordt gevorm door de hersenen en het ruggenmerg. Het perifere zenuwstelsel zijn de zenuwbanen die alle weefsels van uw lichaam verbinden met het ruggenmerg. Daarnaast beschikt u ook nog over een autonoom zenuwstelsel. Dit coördineert alle automatische functies van uw lichaam. Denk daarbij aan hartslag, spijsvertering en ademhaling. Deze belangrijke functies verlopen dus zonder dat u er bij na hoeft te denken of iets aan hoeft te doen. Daarnaast bevinden er zich nog twaalf zenuwen in uw hersenen.

Welke vormen én oorzaken van neuropathie zijn er?

Bij mononeuropathie is slechts één zenuw aangedaan, zoals bij het carpaletunnelsyndroom en aangezichtspijn.
Bij polyneuropathie zijn er problemen met meerdere zenuwen. Er ontstaan dan meestal klachten zowel links als rechts van het lichaam en de pijn is even ernstig. Bij multiple polyneuropathie zijn ook meerdere zenuwen van het lichaam aangetast. Deze kunnen zich echter overal in het lichaam bevinden. Bijvoorbeeld aan de rechterkant de zenuw van de wijsvinger en aan de linkerkant de zenuw van de voet. De meest voorkomende neuropathieën zijn:

• Diabetes (poly)neuropathie. Deze vorm kan ontstaan bij mensen die al langer lijden aan diabetes mellitus. Door de hoge bloedsuikerspiegel of verstoorde bloedtoevoer kan er schade ontstaan aan de gevoels- en bewegingszenuwen van de benen. Dit wordt ook wel diabetische neuropathie of diabetische polyneuropathie genoemd.
• Alcoholische (poly)neuropathie kan ontstaan bij overmatig gebruik van alcohol. Giftige stoffen hopen zich op in de lever en kunnen de zenuwen aantasten.
• Het Guillain Barré Syndroom is een acute vorm van polyneuropathie als gevolg van een infectie. Het gaat hier om een auto-immuunziekte, waarbij het afweersysteem de gezonde zenuwcellen aanvallen en beschadigen.
• Carpaletunnelsyndroom wordt veroorzaakt door beklemming van de middelste armzenuw bij de pols.
• Neuropathie kan ook ontstaan door medicijnen en giftige stoffen die de zenuwen kunnen beschadigen.
• Erfelijke (poly)neuropathieën – zoals HMSM en erfelijke drukneuropathie – worden veroorzaakt door afwijkingen in het DNA.
• De oorzaak van chronische idiopathische axonale (poly)neuropathie (CIAP) – die in de armen en benen voorkomt – is nog niet bekend.
• Bij aangezichtspijn is de gevoelszenuw van het gezicht aangetast. Eén kant van het gezicht voelt daardoor pijnlijk aan. De oorzaak is niet bekend.

Wat zijn de symptomen van neuropathie?

Neuropathie kan optreden aan zowel het perifere zenuwstelsel, autonome zenuwstelsel als hersenzenuwen. De storing treedt meestal op aan het uiteinde van de zenuwen. Dit kan een sensorische zenuw zijn die gevoelsinformatie doorstuurt naar het centrale zenuwstelsel. Of motorische zenuwen die onze bewegingen coördineren en aansturen. Ook beide soorten zenuwen kunnen bij neuropathie aangedaan zijn.

De symptomen van neuropathie in de gevoelszenuwen zijn een doof gevoel in de ledematen, prikkelingen, tintelingen, aanrakingspijn, evenwichtsstoornissen en een veranderend gevoel. Neuropathie van de motorische zenuwen kan gepaard gaan met de volgende klachten: kramp, spierverlies en spierzwakte.

Hoe wordt de diagnose neuropathie gesteld?

Voor het stellen van een diagnose zal uw arts eerst uitgebreid naar uw klachten vragen. Daarna volgt een lichamelijk onderzoek en een neurofysiologisch onderzoek. Meestal gaat het om een EMG (elektromyogram). Tijdens dit onderzoek worden elektrodes aan armen en benen bevestigd. Door prikkeling van de zenuwen wordt onderzocht hoe de zenuwbanen hierop reageren. Of de spieren zich goed kunnen aanspannen, wordt gecontroleerd met een naaldje. Vervolgens zoekt de neuroloog naar de oorzaak van de aandoening. Dat doet hij aan de hand van de richtlijn voor polyneuropathie. Aan de hand van dit schema zal hij verschillende onderzoeken uitvoeren om de juiste diagnose te kunnen stellen. Denk daarbij bijvoorbeeld aan een bloedonderzoek. Als de neuroloog geen aanwijsbare oorzaak kan vinden, dan zal de diagnose meestal CIAP (chronische idiopathische axonale polyneuropathie) zijn.

Hoe wordt neuropathie behandeld?

Neuropathieën zijn moeilijk te behandelen. Wel kunnen maatregelen genomen worden om de klachten te verminderen en verdere achteruitgang tegen te gaan. Het is echter wel zo, dat de schade aan de zenuwbanen vaak niet meer kan worden hersteld. De pijn is vaak moeilijk te bestrijden. In veel gevallen werkt Paracetamol onvoldoende. Er zijn wel geneesmiddelen tegen depressie en epilepsie die de symptomen van neuropathie kunnen beperken. Ook kan de arts een huidzalf voorschrijven of geneesmiddelen die via de bloedbaan worden toegediend.

Deel dit bericht

Tweet

Meer artikelen lezen in ons kenniscentrum

Download nu gratis het boekje ‘Bewegen zonder pijn’ t.w.v. € 4,95.

Heeft u vragen? Wij helpen u graag.
Neem contact op.