Wat is Artrose en wat kan ik hier zelf aan doen?

Wat houdt de ziekte artrose is? Zijn er veel mensen met deze aandoening? Waar wordt artrose door veroorzaakt? Lees in dit artikel het antwoord op deze vragen, en meer informatie.

wat is artrose

↳Inhoudsopgave

Hoe vaak komt artrose voor?
Hoe ontstaat artrose?
Wat is artrose precies en wat is de betekenis van artrose?
Hoe is artrose vast te stellen?
Ik heb beginnende artrose, wat kan ik hier nog aan doen?
Wat helpt tegen artrose?
Is alcohol slecht voor artrose?
Heb ik reuma of artrose?
Wanneer wordt een gewricht vervangen?
Oefeningen die u kunt doen bij artrose
Bekijk overzicht van onze informatiepagina’s over alle soorten artrose
Veelgestelde vragen over artrose
Vragen over artrose aan orthopeed Jan Ide de Jong met antwoorden

Hoe vaak komt artrose voor?

Artrose komt onder de Nederlandse bevolking aanzienlijk vaker voor dan reumatoïde artritis (in de volksmond: reuma) en andere gewrichtsaandoeningen. Van alle Nederlanders  had in 2007 ongeveer 4,0% deze aandoening [1]. Van de mensen ouder dan 45 jaar was dat 12,4% en onder de 65-plussers 17,2% [1]. Het komt bij vrouwen bijna twee keer zo vaak voor als bij mannen. Aangezien artrose vooral bij het ouder worden optreedt, is het de verwachting dat het percentage mensen hiermee de komende decennia flink zal toenemen in verband met de vergrijzing. Ook zijn er veel mensen met overgewicht, en in het algemeen bewegen we te weinig: het is bekend dat deze factoren de kans op artrose heel sterk beïnvloeden.

Prevalentie artrose in Nederland

Bron: Nationaal Kompas (zie link onder aan deze pagina)

Recent nieuws over artrose

Hoe ontstaat artrose en wat kan ik doen om dit te voorkomen?

Wilt u weten of u last hebt van beginnende artrose? Lees dan informatie over alle artrose symptomen.
De aandoening voorkomen is heel eenvoudig en tegelijk kan het veel inspanning van u vragen.

  • De meeste mensen die met artroseproblemen in de heupen of benen bij een orthopeed komen, hebben overgewicht. U hebt overgewicht wanneer uw BMI hoger is dan 25. Het BMI berekent u als volgt: uw lichaamsgewicht (in kg) deelt u door het kwadraat van uw lichaamslengte (in m). Dit getal is uw BMI. (U kunt het ook op deze website laten uitrekenen.) Bent u te zwaar? Dan is het misschien een goed idee om te proberen af te vallen.
  • Bepaalde voedingsmiddelen kunnen het ontstaan van artrose tegengaan of juist versnellen. U kunt daar al vroeg rekening mee houden en hierdoor de kans op het ontstaan ervan verkleinen. Lees bijvoorbeeld het artikel over voeding tegen artrose.
  • Ook beweging is een belangrijke factor. Als u minder dan een half uur per dag beweegt, beweegt u echt te weinig. En een half uur bewegen per dag is echt het absolute minimum. Een uur of langer zou nog veel beter zijn! Bij ‘bewegen’ hoeft u overigens helemaal niet aan intensief sporten te denken: neem eens de fiets of de benenwagen in plaats van de auto, of maak regelmatig een rustige wandeling met een goede vriend of vriendin. U zult merken dat beweging niet alleen goed is voor de gewrichten, maar zeker ook voor uw algehele gezondheid (lichamelijk en psychologisch).
  • Aan de andere kant is er het gevaar van overbelasten: veel intensieve sporters krijgen vroeg of laat te maken met artrose. Of mensen die te zwaar werk doen. Als u merkt dat de gewrichten van uw benen of heupen warm worden, licht zwellen, kloppen, of pijn beginnen te doen, kan dit een signaal zijn dat u echt rustiger aan moet gaan doen!

Wat niet te voorkomen is: Een flinke valpartij of een ander trauma kan ook de oorzaak zijn van de ontwikkeling van artrose. Vaak ontstaat artrose dan in het gewricht dat de klap heeft geïncasseerd. Als u enkele maanden tot een jaar na zo’n incident nog last heeft van het gewricht, of als ergens in die periode het gewricht weer pijn gaat doen (na een periode van schijnbaar herstel), dan is de kans groot dat u in dit gewricht slijtage hebt ontwikkeld.

Soms kan ook een operatie de aandoening veroorzaken: bijvoorbeeld een operatie aan de meniscus (in de knie) of een kijkoperatie in een gewricht.

wandelen artrose

Wat is artrose precies en wat is de betekenis van artrose?

Hoewel artrose meestal alleen geassocieerd wordt met gewrichtsslijtage en kraakbeenslijtage, is er bij dit ziektebeeld zeker ook sprake van een ontsteking, die een direct gevolg is van de ontstane schade [2]. De kraakbeenslijtage, en uiteindelijk het bot-op-bot contact door de afwezigheid van kraakbeen, leidt samen met de lokale ontsteking tot de kenmerkende pijnklachten, de zwelling en de stijfheid. In tegenstelling tot wat veel mensen denken, is het kraakbeen zelf niet gevoelig. Kraakbeen bevat naast chondrocyten (cellen die kraakbeen maken en onderhouden) geen andere cellen, dus ook geen zenuwcellen die de toegenomen schade of wrijving kunnen detecteren (zie ook ‘Hoe zit kraakbeen in elkaar?‘). Botten en synovia (gewrichtsslijmvliezen) bevatten wel zenuwcellen, die ontstekingsfactoren in de gewrichtsvloeistof en bot-op-bot contact kunnen signaleren, en dit wordt door de hersenen herkend als ‘pijn’. De vrijgekomen ontstekingsfactoren (prostaglandinen en cytokinen) stimuleren verdere kraakbeenafbraak en nieuwe ontstekingsreacties, en kunnen soms ook via de circulatie in andere gewrichten ontstekingen en vervolgens artrose veroorzaken.

Artrose lijkt op artritis maar heeft een andere betekenis. In tegenstelling tot reumatoïde artritis, uit de aandoening zich bij veel mensen in slechts één gewricht, al kan dit zich wel uitbreiden naar meerdere gewrichten (wanneer dit meer dan 5 gewrichten betreft, heet het ‘polyartrose’). In veruit de meeste gevallen is het gewricht van de knie of de heup aangetast [1].

Artrose plaatje

Hoe is artrose vast te stellen?

Dat gebeurt in eerste instantie aan de hand van een lichamelijk onderzoek. De arts zal proberen vast te stellen of er ontstekingen in het gewricht aanwezig zijn. Ook kijkt hij naar typische kenmerken van artrose: botuitgroeisels of kraakgeluiden van het gewricht. Bij het vermoeden van artrose zal de arts röntgenfoto’s laten maken. Daarop is de slijtage duidelijk te zien. Doordat een deel van het kraakbeen verdwenen is, zullen de beide botuiteinden van de gewrichten dichter tegen elkaar aan liggen.

Doet artrose altijd pijn?

Sommige mensen met artrose voelen geen pijn. Zelfs als op de röntgenfoto te zien is dat het gewricht flink versleten is. Aan de andere kant kunnen mensen met zeer lichte beschadigen van het kraakbeen erg veel pijn ervaren.

Is artrose dodelijk?

Artrose is geen ‘fatale’ aandoening. Als het niet wordt behandeld, zullen de symptomen na verloop van tijd erger worden. Overlijden door artrose komt dus heel zelden voor. Wel is het de belangrijkste oorzaak van invaliditeit bij volwassenen.

Hoe lang duurt een ontsteking in een gewricht?

Artrose begint met een milde ontsteking die naarmate het kraakbeen verder gaat slijten in ernst gaat toenemen. Sommige mensen ervaren periodes met en periodes zonder pijn. Bij de meeste patiënten is er echter sprake van aanhoudende en dus toenemende pijn. De ontstekingen kunnen bestreden worden met Paracetamol of ontstekingsremmende pijnstillers (NSAIDs). Steeds meer mensen kiezen voor natuurlijke ontstekingsremmers zonder bijwerkingen, zoals vloeibare Groenlipmossel, Curcumine of Zwarte bes-blad.

Ik heb beginnende artrose, wat kan ik hier nog aan doen?

De adviezen die hierboven genoemd zijn voor het voorkomen, kunt u ook ter harte nemen als u al beginnende of zelfs misschien gevorderde artrose hebt.

  • Het is nooit te laat om te beginnen met afvallen indien u overgewicht heeft: iedere kilo die u kunt verliezen, is weer een kilo minder druk op het gevoelige gewricht (dit geldt vooral indien het een gewricht van de heup of een been betreft). Ook is het bekend dat overtollig vetweefsel een negatieve invloed heeft op de stofwisselingsprocessen en op (laaggradige) ontstekingsreacties. Zoals eerder genoemd, spelen (laaggradige) ontstekingsreacties een belangrijke rol in het versnellen van de kraakbeenafbraak en in het veroorzaken van pijn. Het is dus zeker een goed idee om te werken naar een gezond gewicht!
  • Ook als u al slijtage heeft, kan het aanpassen van uw dieet nog een verschil maken. Sommige voedingsmiddelen zijn ontstekingsremmend of juist ontstekingsversterkend en hebben daardoor een invloed op uw klachten. Lees bijvoorbeeld ons artikel over voeding.
  • Beweging blijft ook belangrijk als u al artrose heeft. Uw eerste reactie zal wellicht zijn: maar bewegen doet zo’n pijn, dan moet ik toch niet daarmee blijven doorgaan? Maar juist dan moet u ook in beweging blijven. Te weinig beweging kan het degeneratieve proces zelfs versnellen. Daarnaast is het heel fijn om ondanks uw klachten actief te blijven en deel te blijven nemen aan allerlei activiteiten. Wanneer het lopen pijn doet, zou u ervoor kunnen kiezen om wat meer te gaan fietsen. Of u kunt bij een fysiotherapeut vragen wat voor oefeningen u zou kunnen doen om uw stijve gewricht in een betere conditie te brengen (zie onderaan dit artikel een reeks verwijzingen naar artikelen waar ook oefeningen in staan). U zult zien: dat verbetert uw kwaliteit van leven! Lees verder hierover in het artikel over spierversterking.
  • Sporten kunt u beter helemaal niet meer doen als u eenmaal artrose heeft aan een gewricht dat u daarmee belast. Want bij het sporten is de kans op overbelasten aanzienlijk aanwezig. U zult bij het sporten soms onverwachtse bewegingen (moeten) maken, waarbij er misschien extra schade ontstaat in de gewrichten. Dus: beweging is belangrijk en beweging is onmisbaar, blijf bewegen! Maar kijk alstublieft uit met intensieve (sport)activiteiten!

Wat helpt tegen artrose?

Veel mensen vragen: is er een medicijn tegen artrose? Helaas is het antwoord dat er nog geen succesvolle behandeling tegen deze gewrichtsaandoening is gevonden. Het kraakbeen wat eenmaal is afgesleten, groeit niet meer terug. Aangezien dit flexibele weefsel geen zenuwen bevat, is het slijtageproces over het algemeen pijnloos. Wel ontstaan er vrijwel altijd ontstekingen aan het gewrichtskapsel. Daardoor ontstaat de pijn en stijfheid. Om de ontstekingen te verminderen, kunt u paracetamol of ontstekingsremmende pijnstillers (NSAIDs) gebruiken. Wilt u deze geneesmiddelen liever niet gebruiken of krijg u last van bijwerkingen? Dan kunt u ook voor een natuurlijk middel kiezen. Bijvoorbeeld natuurlijke ontstekingsremmers, zoals vloeibare Groenlipmossel, Curcumine of Zwarte bes-blad.

Is alcohol slecht voor artrose?

Bierconsumptie wordt geassocieerd met een verhoogd risico op een knie- en heupartrose. Wijnconsumptie gaat echter gepaard met een verminderd risico op knieartrose. Dat blijkt uit een Amerikaans wetenschappelijk onderzoek [3]. Een verminderd risico werd ook gezien voor sterke drank bij heupartrose. Wel geven de onderzoekers aan, deze eerste resultaten nog verder onderzocht moeten worden.

Heb ik reuma of artrose?

Hoewel pijn, zwelling en stijfheid de typische symptomen zijn van zowel reumatoïde artritis als artrose, gaat het hier om twee verschillende aandoeningen. Bij de eerste aandoening is vooral het slijmvlies aan de binnenkant van het gewricht ontstoken. Dit is meestal het gevolg van een auto-immuunreactie, waarbij een slecht werkend afweersysteem gezonde cellen van het lichaam aanvalt.
Bij artrose gaat het kraakbeen van de gewrichten slijten. Dit gaat gepaard met milde ontstekingen. Deze ontstekingen moeten niet onderschat worden. Ze beschadigen het kraakbeen verder, waardoor nieuwe ontstekingsreacties en meer pijn ontstaat.

Wanneer wordt een gewricht vervangen?

Als u met de ernst van uw klachten niet kunt blijven functioneren na het opvolgen van deze adviezen, dan kunt u uiteindelijk naar een orthopeed om een gewrichtsvervanging te laten doen. Bijna alle gewrichten kunnen middels een operatie vervangen worden door een prothese. Lees meer over de knieprothese of over de heupprothese. Overigens zoeken medische wetenschappers wereldwijd naar oplossingen om de aandoening te voorkomen. Een groot deel van dit onderzoek richt zich op stamceltherapie. Daarbij worden stamcellen uit buikvet omgevormd tot kraakbeenherstellende cellen. Hoewel in sommige landen deze behandeling al wordt gegeven, zijn de resultaten nog onvoldoende. In de meeste gevallen vormt het nieuwe kraakbeen zich om tot botweefsel. Op dit moment loopt er een groot Europees klinisch onderzoek met een methode die wel stabiel kraakbeen zou moeten opleveren. Het duurt nog even voordat de resultaten bekend zijn.

Wilt u een persoonlijk advies van ons? U kunt een contactaanvraag doen via het contactformulier. Geef daarbij a.u.b. zo specifiek mogelijk aan wat uw klachten zijn, welke onderzoeken er al zijn verricht (bijvoorbeeld welke diagnose u heeft gekregen van een arts) en wat uw precieze vraag is.

Wilt u meer informatie over wat u zelf kunt doen bij artrose? U kunt een boekje over ‘Bewegen zonder pijn’ gratis downloaden via onze website!

Lees meer over GroenlipmosselCurcumine of Zwarte bes-blad: dit zijn enkele natuurlijke ontstekingsremmers bij artrose, die meestal veilig naast de reguliere medicatie gebruikt kunnen worden!

Oefeningen die u kunt doen

Bekijk onderstaande video waarin diverse oefeningen worden uitgelegd voor de meest voorkomende vormen van artrose.


Verder lezen over artrose

Alle informatie van Bewegen zonder pijn over Artrose voor u op een rij. Zoek naar uw onderwerp van A-Z.

Inhoud

A – B – CD – E – F – G – HI – J – K – L – M – N – OP – Q – R – ST – U – VW – X – Y – ZSpecials

A

Artrose in verschillende gewrichten:
MCP-gewricht
PIP-gewricht
Elleboog
Enkel
Voet
Teen
Hand
Vingers
Heup
Kaak
Knie
Nek
Pols
Rug
Schouder
AC-gewricht
Duimgewricht

C

Chronische gewrichtspijn

D

Diabetes risicofactor voor artrose
DIP-artrose van de vinger

H

Hallux rigidus: artrose aan de grote teen
Heb ik artrose? Alle symptomen op een rij
Hoe herkent u de eerste tekenen van artrose en reumatoïde artritis?
Hoe zit kraakbeen in elkaar?

I

Is artrose bij vrouwen een hormonaal probleem?
Is artrose erfelijk?

K

Kan beschadigd kraakbeen herstellen?
Hoe kangoeroes kunnen helpen bij verbeteren knieprotheses

O

Ochtendstijfheid
Onevenwichtige darmflora kan afbraak kraakbeen versnellen
Ontstekingen in de gewrichten
Overgewicht
Overzicht alle artikelen over artrose en artritis

P

Poly-Artrose
Posttraumatische artrose

S

SI-gewricht
Suiker: Daarom verergert suiker de pijn bij artrose en reumatoïde artritis

T

Tien manieren om uw gewrichten te kwetsen
Is er een link tussen tandvleesaandoeningen en gewrichtsklachten?

V

Waarom raak ik zo vermoeid door artrose?

W

Waarom doet mijn knie pijn? Dit zijn de tien belangrijkste oorzaken!
Waarom kraken en knakken gewrichten?
Waarom zijn mensen met gewrichtsontstekingen vaker depressief?
Wanneer koelen of verwarmen bij gewrichtsklachten?
Wat is gewrichtsvloeistof?
Wat is het verband tussen artrose en osteoporose?

Z

Zes mythes over artrose doorgeprikt

Specials

Als het vuur van binnen brandt: alles over het gevaar van ontstekingen
Artrose: hoe om te gaan met emoties?
Deze 5 risicofactoren bedreigen gezondheid van uw gewrichten én hart
Doe de bewegings- en artrosetest
Gewrichtspijn? Zo komt uw kookplezier weer terug
Is biologische klok sleutel tot nieuwe behandeling artrose en reumatoïde artritis?
Meer begrip bij gewrichtsklachten door gericht te klagen
Nachtschade slecht voor de gewrichten
Positieve instelling helpt bij artrose
Prehistorische kniegewrichten suggereren: artrose is niet alleen slijtage
Tien manieren om uw gewrichten te kwetsen
U bent het gelukkigst tussen uw 60e en 70e, maar….
Vier voedingsmiddelen die uw gewrichten pijnigen
Wat is de psychologische impact van artrose?
Zo houdt water uw gewrichten soepel bij artrose
Amerikanen willen doorbraak forceren: op weg naar genezing van artrose?

Veelgestelde vragen over artrose

Wat zijn symptomen van artrose?

Bekende symptomen van artrose zijn pijn en stijfheid in de aangetaste gewrichten. Ook worden de gewrichten minder flexibel. Wanneer u dit merkt, is de kans groot dat u artrose hebt. Lees meer over symptomen van artrose.

Kan artrose genezen?

Nee, het is niet mogelijk om artrose te genezen. Kraakbeen dat is verdwenen, komt niet meer terug. Wel kunt u erger voorkomen met de juiste leefstijl en behandeling van artrose. Onze tips over omgaan met artrose leest u in het gratis te downloaden boekje ‘Bewegen zonder pijn’.

Hoe voelt artrose?

De pijn van beginnende gewrichtsslijtage kan op twee manieren worden geclassificeerd: pijn en gevoeligheid. U kunt een scherpe pijn voelen op het moment dat u het gewricht in een bepaalde richting beweegt. Gevoeligheid is het ongemak dat u ervaart op het moment dat u druk uitoefent op een gewricht. Lees meer over symptomen bij artrose.

Wat is de beste behandeling tegen artrose?

De behandeling van artrose begint met het slikken van paracetamol. Op het moment dat dit niet meer voldoet om de pijn te onderdrukken, zal de arts NSAIDS (ontstekingsremmende pijnstillers) voorschrijven. Helaas geven NSAIDS vaak bijwerkingen. Daarom kiezen veel mensen voor natuurlijke ontstekingsremmers, die geen bijwerkingen geven.

Wat is de oorzaak van artrose?

Artrose is een slijtage-ziekte waarbij ontstekingen een rol spelen. De slijtage ontstaat doorgaans bij het ouder worden. Ook een flinke valpartij of een ander trauma kan de oorzaak zijn van de ontwikkeling van artrose.

Vragen aan orthopeed Jan Ide de Jong

Jan Ide de Jong artroseHieronder een selectie van vragen over artrose die orthopeed Jan Ide de Jong heeft ontvangen én beantwoord. Staat uw vraag er niet bij en moet deze écht beantwoord worden door een arts?
Stel dan direct uw vraag aan orthopeed Jan Ide de Jong over artrose of een andere aandoening.

Artrose door pred**son?

Ik heb arteritis temporalis en moet daarom lange tijd hoge dosering pred**son slikken. Ik gebruik het al bijna 6 maanden. Ik heb ook artrose. Ik krijg een hoge dosering vitamine D. Nu krijg ik steeds meer last van mijn rug. Boven en midden rond de wervelkolom. Heeft dat met de pred**son te maken?
Kan zeker gecheckt worden. Maar het direct simpel effectief behandelen kan wel eens een uitdaging zijn. Overleg met uw huisarts of internist over een foto van de lumbale en thoracale wervelkolom.

Horen de gewrichten van mijn dochter te kraken bij het groeien?

Mijn dochter van 14 heeft last van krakende gewrichten. Ze heeft ook vaak last van haar knieën. Moet ik met haar naar de dokter of hoort dit gewoon bij het groeien?
Het hoort helaas een beetje bij meisjes op deze leeftijd maar het is wel goed om er een keer professioneel naar te laten kijken. Misschien heeft ze een zogenaamde patellofemorale chondropathie. Een lastige kwaal voor jonge meisjes en helaas niet echt behandelbaar. Maar meten is weten dus ja, langs de dokter en wellicht naar de orthopeed.

Is er een verband tussen een vervroegde overgang en artrose?

Ik vroeg mij af of er een link te leggen is tussen jong in de menopauze komen en slijtage in de gewrichten? Ik was 39 jaar toen de eerste klachten van de overgang zich aandienden inmiddels ben ik 66 jaar. Nu blijkt dat mijn gebit in twee jaar tijd erg achteruitgegaan is. Mijn vraag is: is er een link te leggen tussen de artrose, de menopauze en de gebitsachteruitgang? Ik dacht misschien dat er een link met gebitsproblemen bestaat omdat de kaakbeenderen ook voor een deel uit kraakbeen bestaat?
Voor zover mij bekend is er geen link gelegd tussen artrose, de menopauze en gebitsachteruitgang. Wel is er een duidelijke link tussen een vroege menopauze en botontkalking maar dat is echt een heel andere aandoening. Botontkalking treedt dan ook op in je kaakbot. Je tandarts zou je moeten kunnen vertellen of hij vindt dat dit hier zich voordoet en of de problemen daardoor veroorzaakt worden.

Hoofdpijn en artrose

Ik ben 72 jaar en heb veel slijtage in alle klassieke plekken. Maar waar ik het meeste last van heb is hoofdpijn, die waarschijnlijk komt vanuit de nekwervels. Soms duurt de hoofdpijn kort, maar soms ook wel meerdere dagen. Via Google kwam ik terecht op een site van het Universitair Pijn Centrum Maastricht. Daar vond ik een precieze beschrijving van mijn hoofdpijn. De diagnose die het UPCM gaf, is: ‘Atlantodentaalsclerose’. Is er iets te doen aan deze hoofdpijn?
Ik vrees hier helaas het ergste. Er is niet veel aan de hoofdpijn te doen, behalve symptoombestrijding. Ik denk dat u deze vraag eigenlijk het beste kunt voorleggen een het Universitair Pijn Centrum Maastricht. Belt of mailt u ze eens met deze vraag.

Bronvermelding

[1] http://www.nationaalkompas.nl/gezondheid-en-ziekte/ziekten-en-aandoeningen/bewegingsstelsel-en-bindweefsel/artrose/omvang/

[2] De Valk, H. (2007) Laaggradige ontsteking oorzakelijke factor bij veel ziektebeelden. Tijdschrift voor Orthomoleculaire Geneeskunde 2;9-17.

[3] https://arthritis-research.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13075-015-0534-4

Deel dit bericht

Stuur door via e-mail Print pagina

Gratis boekje "Bewegen zonder pijn"

Download nu gratis het boekje ‘Bewegen zonder pijn’ t.w.v. € 4,95.

Download gratis

Heeft u vragen? Wij helpen u graag.
Neem contact op.

Beoordeling van dit artikel:
Eugene Matthijssen

Geschreven door Eugène Mathijssen

Hoofdredacteur van Bewegen zonder Pijn. Gezondheidsjournalist en auteur van diverse gezondheidsboeken. Zijn belangstelling gaat vooral uit naar alternatieve behandelingsmogelijkheden en andere natuurlijke kruiden en substanties met geneeskrachtige eigenschappen.
Neem contact op Eugène Mathijssen