Hoe herkent u de eerste tekenen van artrose en reumatoïde artritis?

Last van de gewrichten? Misschien hebt u ze verkeerd belast of te intensief bewogen. Maar zijn de klachten na zes weken nog niet weg, dan kan er meer aan de hand zijn. In dit artikel zetten wij de vroege tekenen op een rijtje, die kunnen duiden op artrose of reumatoïde artritis.


Iedereen heeft wel eens pijn in de gewrichten. In veel gevallen heeft dit een duidelijk aanwijsbare oorzaak. U hebt te lang in een ongebruikelijke houding in de tuin gewerkt, een voorwerp op een verkeerde manier opgetild, te enthousiast gedanst of te fanatiek gewandeld. Maar gewrichtspijn is ook het meest voorkomende symptoom van artrose en reumatoïde artritis. Daarom is het verstandig om te weten welke andere symptomen nog meer kunnen optreden bij deze reumatische aandoeningen. Herkent u één of meer van deze verschijnselen? Dan kan er meer aan de hand zijn dan een onschuldig pijntje in de gewrichten dat na verloop van tijd vanzelf weer verdwijnt. Het advies is dan om uw gewrichtsklachten met de huisarts te bespreken. Hoe sneller artrose en reumatoïde artritis behandeld worden, hoe minder gewrichtsklachten u zult ervaren.

Wat is het verschil tussen artrose en reumatoïde artritis?

Bij artrose slijt het kraakbeen dat de uiteinden van de botten bedekt. Dit ontwikkelt zich meestal langzaam en wordt in de loop van de tijd erger. Totdat het kraakbeen vrijwel helemaal in de gewrichten is verdwenen. Dan gaan de botten tegen elkaar wrijven. Dit bot-op-bot contact kan zeer pijnlijk zijn. Veel experts zijn van mening dat iedereen die lang genoeg leeft uiteindelijk artrose zal ontwikkelen. Het is niet meer dan logisch dat de gewrichten die uw lichaamsgewicht dragen vaak het eerst aan de beurt zijn. En dat zijn de knieën (reuma knie), heupen en wervelkolom.
Reumatoïde artritis is een geheel andere aandoening dan artrose. Het gaat hier om een chronische ontstekingsziekte, waarbij het afweersysteem het slijmvlies – dat de binnenkant van de gewrichten bekleedt – aanvalt. Artrose is een natuurlijk proces dat hoort bij het ouder worden. Dat is reumatoïde artritis niet. Dit is een auto-immuunziekte, waarbij het afweersysteem van slag is geraakt. Met als gevolg dat gezonde cellen van het lichaam worden aangevallen. In dit geval dus die van de slijmvliesbekleding van de gewrichten.

Vroege aanwijzingen voor reumatische aandoeningen

Artrose ontwikkelt zich heel langzaam gedurende een aantal jaren, terwijl reumatoïde artritis zich relatief snel in enkele weken of maanden kan openbaren. Hier zijn enkele veel voorkomende symptomen van vroege artrose en reumatoïde artritis. Herkent u er één of meer en heeft u er al langer dan zes weken last van? Maak dan een afspraak met uw huisarts om uw gewrichten grondig te laten onderzoeken.

1) Pijn

Pijn is het meest prominente symptoom van zowel beginnende artrose als reumatoïde artritis. Bij artrose neemt deze toe op momenten dat u het aangetaste gewricht beweegt. Naarmate de dag vordert, neemt de pijn steeds verder toe. Deze neemt af in rust. De pijn bij reumatoïde artritis wordt daarentegen meer gevoeld in rust. Deze neemt echter niet toe als u het gewricht gaat gebruiken.

2) Ochtendstijfheid

Dit is een ander teken dat u misschien last van artrose of reumatoïde artritis begint te krijgen. Bij artrose houdt ochtendstijfheid niet langer dan 30 minuten aan. In veel gevallen wordt het weer soepeler door het gewricht wat heen en weer te buigen. Bij reumatoïde artritis kan dit stijve gevoel bij het opstaan vaak urenlang aanhouden. In het bijzonder de armen en benen kunnen maar moeizaam bewogen worden. Dit geeft na verloop van tijd steeds meer problemen met het wassen en aankleden.

3) Zwelling

Bij beginnende artrose kan het gewricht iets opgezwollen zijn. De zwelling neemt toe na lichamelijke activiteit en naarmate de slijtage van het gewricht vordert. Bij reumatoïde artritis zijn de zwellingen ernstiger. Deze worden veroorzaakt door de verdikking van het gewrichtsslijmvlies als gevolg van de ontstekingen.

4) Vingers

Artrose en reumatoïde artritis komen ook vaak voor in de handen. Als het kraakbeen in uw vingers gaat slijten, dan voelt u pijn in de eindgewrichten. Bij reumatoïde artritis zijn vooral de knokkels het doelwit.

5) Symmetrische of asymmetrische gewrichtspijn?

Bij artrose krijgt u pijn in een gewricht aan één kant van uw lichaam. Dus alleen in uw linkerknie of uw rechterheup. Bij reumatoïde artritis treden de gewrichtsklachten aan beide kanten van het lichaam tegelijkertijd op. Dus zowel de linker- als rechterschouder bijvoorbeeld.

Meer tekenen die wijzen op artrose

Bij artrose neemt het bewegingsbereik van het aangetaste gewricht langzaam maar zeker af. Bij slijtage van het heupgewricht gaat u merken dat het steeds moeilijker wordt om voorover te buigen. En als uw kniegewricht is aangetast, dan kunt u uw been steeds minder goed buigen. Bij beide vormen van artrose zal het lopen en traplopen wat minder gemakkelijk gaan. Ook kan het aangetaste gewricht klik- en kraakgeluiden produceren bij het bewegen. De diagnose wordt gesteld op basis van een lichamelijk onderzoek en röntgenfoto’s. Daarop is de slijtage van het kraakbeen in de gewrichten duidelijk te zien.

Meer tekenen die wijzen op reumatoïde artritis

Door de ontstekingen worden de haarvaten wijder, waardoor er meer bloed in het gebied van de aangetaste gewrichten stroomt. Daardoor kan de huid er roodachtig uit gaan zien en warm gaan aanvoelen. Gevoelloosheid en tintelingen in handen en voeten kunnen vroege tekenen zijn van reumatoïde artritis. Ook gaat deze reumatische aandoening vaak gepaard met vermoeidheid, slecht slapen en lichte koortsverschijnselen. De huisarts zal een reuma-onderzoek bij u uitvoeren. Hij zal vragen naar uw klachten en u vervolgens lichamelijk onderzoeken. Soms zal een röntgenfoto of bloedonderzoek nodig zijn om de ernst van de aandoening te bepalen. Bij beginnende reumatoïde artritis blijft u onder behandeling van de huisarts. Naarmate de ontstekingsreuma vordert, zal hij u doorverwijzen naar een reumatoloog.

Hoe worden beginnende artrose en reumatoïde artritis behandeld?

Het is op dit moment nog niet mogelijk om het slijtageproces van de gewrichten om te keren of te stoppen. Bij beginnende artrose kan meestal Paracetamol de pijn verlichten. Helpt dit niet of nemen de klachten toe? Dan kan de arts een ontstekingsremmende pijnstiller (NSAIDs) voorschrijven of een corticosteroïd injectie in het gewicht geven. Bij beginnende en gevorderde artrose kunt u ook kiezen voor natuurlijke ontstekingsremmers, zoals vloeibare groenlipmossel, curcumine of zwarte bes-blad.
Reumatoïde artritis is een chronische gewrichtsaandoening die nog niet kan worden genezen. Symptomen als pijn en zwelling kunnen wel verlicht worden. De behandeling bestaat uit medicijnen die het immuunsysteem afremmen. Dit stopt de ontstekingen en beperkt de schade aan de gewrichten.

Deel dit bericht

Stuur door via e-mail Print pagina

Gratis boekje "Bewegen zonder pijn"

Download nu gratis het boekje ‘Bewegen zonder pijn’ t.w.v. € 4,95.

Download gratis

Heeft u vragen? Wij helpen u graag.
Neem contact op.

Beoordeling van dit artikel:
Eugene Matthijssen

Geschreven door Eugène Mathijssen

Hoofdredacteur van Bewegen zonder Pijn. Gezondheidsjournalist en auteur van diverse gezondheidsboeken. Zijn belangstelling gaat vooral uit naar alternatieve behandelingsmogelijkheden en andere natuurlijke kruiden en substanties met geneeskrachtige eigenschappen.
Neem contact op Eugène Mathijssen