Osteomyelitis: als ontstekingen uw botten pijnigen

Alle weefsels in uw lichaam kunnen ontstoken raken. Dus ook uw botten. Deze aandoening wordt osteomyelitis genoemd en kan zowel bij kinderen als volwassenen voorkomen. Naast de acute is er ook een chronische vorm van botontsteking. Hoe herkent u de klachten en hoe wordt deze aandoening bestreden?

Osteomyelitis

Pijnlijke ontstekingen in de botten

Osteomyelitis of botontsteking is een infectie in het bot die zowel bij baby’s, kinderen als volwassenen kan voorkomen. In de meeste gevallen wordt deze aandoening veroorzaakt door de bekende ziekteverwekkers stafylokokken, pseudomonas en enterobacteriaceae. Bij kinderen treedt de infectie vaak op aan uiteinden van de lange botten van de armen en benen, zoals heupen, knieën, schouders en polsen. Bij volwassenen worden vaker de botten van de wervelkolom, voeten of bekken getroffen. Osteomyelitis kan zowel acuut als chronisch zijn. Jonge kinderen en ouderen lopen het grootste risico om deze aandoening te krijgen.

Wat is de oorzaak van osteomyelitis?

Een botinfectie kan zich op verschillende manieren ontwikkelen. Zo kunnen schadelijke bacteriën door de bloedbaan reizen en de botten binnendringen. Vervolgens ontstaat er een infectie. Dit gebeurt meestal wanneer de patiënt ergens anders in het lichaam al een infectieziekte heeft, zoals een longontsteking, abces of urineweginfectie. Bij een open fractuur kunnen bacteriën in contact komen met het bot dat door de huid steekt. Daardoor neemt het risico op osteomyelitis serieus toe.
Het bot kan eveneens blootgesteld worden aan bacteriën tijdens een botoperatie of een injectie in of bij een bot. Dit kan leiden tot periostitis of beenvliesontsteking. Deze infectie kan uiteindelijk het hele bot aantasten. Dan gaat deze aandoening over in osteomyelitis.

Wat is het verschil tussen acute en chronische osteomyelitis?

De acute vorm treedt bij kinderen – meestal onder de vijf jaar – meestal sneller op dan bij volwassenen. Omdat de bacteriën via de bloedbaan reizen, wordt dit hematogene osteomyelitis genoemd. De bacteriën worden aangetrokken door gebieden met een rijke bloedtoevoer. Dus ze ‘stappen uit’ bij de groeiende delen aan de uiteinden van de lange botten. Acute osteomyelitis bij kinderen is over het algemeen gemakkelijk te behandelen.
Bij volwassenen ontwikkelen de symptomen en tekenen van acute botontsteking zich vaak geleidelijk. Zonder medische behandeling of als infectie en ontstekingen onvoldoende reageren op antibiotica, kan deze aandoening chronisch worden. Door gebrek aan zuurstof en voedingsstoffen kan het botweefsel gaan afsterven.

Wat zijn de symptomen van osteomyelitis?

Bij kinderen ontstaat vaak pijn en gevoeligheid in het aangetaste bot. Daardoor kunnen ze hun schouders en polsen nauwelijks nog bewegen. Als de infectie in de heupen of knieën aanwezig is, dan ontstaan er problemen met lopen. Kinderen kunnen ook last krijgen van koorts, rillingen en roodheid op de plaats van het besmette gebied.
Bij volwassen zijn de symptomen koorts, koude rillingen, misselijkheid, zwellingen en roodheid. Daarnaast kan het aangetaste gebied stijf aanvoelen. Bij osteomyelitis in de wervelkolom of wervelschijven treedt alleen rugpijn op. Bij de chronische vorm zijn de klachten gelijk. Het enige verschil is, dat er afscheiding van pus plaats kan vinden.

Chronische aandoeningen en osteomyelitis

Een aantal chronische aandoeningen kunnen het risico op osteomyelitis verhogen. Bijvoorbeeld als u medicijnen gebruikt om de weerstand te onderdrukken, zoals bij reumatoïde artritis. De meeste gevallen van osteomyelitis komen voor bij patiënten met diabetes mellitus. Verder kunnen mensen met HIV, AIDS, sikkelcelziekte en chronische zenuwpijn sneller osteomyelitis ontwikkelen. Daarnaast kan door een slechte doorbloeding, het injecteren van drugs en alcoholisme de kans op osteomyelitis toenemen.

Hoe wordt de diagnose osteomyelitis gesteld?

Voor een succesvolle behandeling van osteomyelitis is het belangrijk om u zo snel mogelijk door een arts te laten onderzoeken. Zo voorkomt u dat botontsteking zich ontwikkelt tot een chronische aandoening. Indien uw klachten wijzen op osteomyelitis, zal er een bloedtest worden uitgevoerd. Als daar bacteriën in worden aangetroffen die deze ziekte kunnen veroorzaken, is de diagnose in principe al gesteld. Soms vindt de arts het nog nodig om aanvullend onderzoek uit te voeren, zoals een röntgenfoto, botscan of botweefselmonster.

Hoe wordt osteomyelitis behandeld?

Osteomyelitis kan over het algemeen goed behandeld worden met antibiotica. Dit wordt door middel van een infuus toegediend. In de meeste gevallen zal de patiënt een aantal weken bedrust moeten houden. Als de antibiotica onvoldoende effect heeft, zal de arts besluiten om een operatie uit te voeren. De orthopedische chirurg zal dan een kralensnoer of matje met antibiotica op het geïnfecteerde bot aanbrengen. Dit geeft gedurende lange tijd hoge concentraties antibiotica af.
Bij chronische osteomyelitis heeft het toedienen van antibiotica geen zin meer. Tijdens een operatie zal de specialist de dode en geïnfecteerde botdelen verwijderen.
De vrijgekomen ruimte wordt opgevuld met bot uit andere delen van het lichaam of met materiaal dat de aangroei van botweefsel stimuleert. Als desondanks deze ingreep de chronische osteomyelitis niet geneest, kan het toedienen van 100 procent zuurstof overwogen worden. Dit vindt plaats in een hogedrukcabine, waarbij de patiënt de zuurstof via een masker inademt.

Deel dit bericht

Stuur door via e-mail Print pagina

Meer artikelen lezen in ons kenniscentrum

Gratis boekje "Bewegen zonder pijn"

Download nu gratis het boekje ‘Bewegen zonder pijn’ t.w.v. € 4,95.

Download gratis

Heeft u vragen? Wij helpen u graag.
Neem contact op.

Beoordeling van dit artikel:
Eugene Matthijssen

Geschreven door Eugène Mathijssen

Hoofdredacteur van Bewegen zonder Pijn. Gezondheidsjournalist en auteur van diverse gezondheidsboeken. Zijn belangstelling gaat vooral uit naar alternatieve behandelingsmogelijkheden en andere natuurlijke kruiden en substanties met geneeskrachtige eigenschappen.
Neem contact op Eugène Mathijssen