Ziekte van Lyme

Alles over de ziekte van Lyme: diagnose, behandeling, besmetting, symptomen

lyme reumaHet begin van de lente is ook de start van het tekenseizoen. Deze platte spinachtige diertjes – niet groter dan 1 tot 3 millimeter – leven laag bij de grond in hoog gras en struikgewas. Niet alleen in duinen, bossen en weiden, maar ook in parken, plantsoenen en tuinen. Vanuit hun lage positie kunnen ze zich gemakkelijk vastgrijpen aan mensen en dieren. Een beet van een teek kan leiden tot de ziekte van Lyme. Dit is een multisysteem ziekte. Bij deze groep van aandoeningen zijn dus meerdere lichaamsfuncties en organen tegelijkertijd aangetast. De ziekte van Lyme kan ook reumatische verschijnselen vertonen aan de spieren en gewrichten.

Waarom bijten teken?

lyme teek reumaTijdens hun leven moeten teken zich driemaal volzuigen met bloed. De eerste maaltijd hebben ze nodig om zich van larve tot nimf te kunnen ontwikkelen. Het volgende dosis bloed hebben ze nodig om van nimf tot volwassen teken door te kunnen groeien. De laatste keer dat de teek toeslaat is om eitjes te kunnen leggen. Per keer heeft het spinnetje drie tot zeven dagen nodig om zich met bloed vol te zuigen. Eenmaal voldaan, laat de teek zich op de grond vallen. Het duurt dan een paar maanden voordat het vanuit een hinderlaag opnieuw gaat loeren naar een bloedprooi.

Waarom is een tekenbeet gevaarlijk?

In Nederland is ongeveer 20 procent van de teken besmet met de Borrelia burgdorferi-bacterie. Dit wordt ook wel de Lyme-bacterie genoemd, omdat het de ziekte van Lyme kan veroorzaken. Deze ziekteverwekker pikken teken op als ze het bloed van kleine knaagdieren en vogels opzuigen die deze bacterie met zich mee dragen. Wanneer u wordt gebeten door een teek, wordt de Lyme-bacterie niet direct overgedragen. Als u binnen 24 uur de teek op de goede manier verwijdert, dan is de kans op de ziekte van Lyme zeer klein. Daarna wordt het risico groter en groter. Naar schatting 1 tot 3 procent van de tekenbeten leidt tot de ziekte van Lyme.

Wat zijn de symptomen van een tekenbeet?

De ziekte van Lyme is een bacteriële infectieziekte. Het eerste signaal van deze aandoening is een rode, ringvormige uitslag, die rond de tekenbeet ontstaat.

lyme reuma rode kringDit wordt erythema migrans genoemd. Deze kring of vlek verschijnt binnen 2 tot 14 dagen na de beet van de besmette teek. Soms kan het ook 3 maanden duren. Uiteindelijk zal de erythema migrans vanzelf weer verdwijnen, maar de kans is groot dat de bacterie in het lichaam achter blijft. Deze moet bestreden worden met antibiotica. Wordt de tekenbeet niet opgemerkt of wordt er niet tijdig met de behandeling gestart, dan kunnen er uiteenlopende gezondheidsklachten ontstaan. De bacterie richt zich vooral op het zenuwweefsel, gewrichten, huid en soms ook het hart. De klachten kunnen van persoon tot persoon verschillen. Het kan gaan om vermoeidheid, griepachtige verschijnselen, spier- en gewrichtspijn, vergeetachtigheid en concentratiestoornissen. In Nederland gaat de ziekte van Lyme meestal gepaard met aandoeningen van de zenuwen, zoals zenuwpijn of zenuwuitval. Dat kan leiden tot bijvoorbeeld verlamming van de gezichtsspieren of pijn in benen en armen. Daarnaast kunnen mensen die besmet zijn geraakt met de Lyme-bacterie gewrichtsontstekingen, huidaandoeningen en soms ook hartritmestoornissen krijgen. Overigens krijgen veel mensen de ziekte van Lyme, zonder dat er na een tekenbeet een rode kring op de huid verschijnt. Dus het is zaak om altijd alert te blijven na een tekenbeet. Bij de eerste vage klachten, direct naar de huisarts.

Wat is de late of chronische ziekte van Lyme?

Het kan zijn dat u na een beet van een besmette teek het eerste jaar helemaal geen klachten heeft. Pas daarna ontstaan huidklachten en gewrichtsontstekingen, meestal in de knie. Dit wordt late of chronische ziekte van Lyme genoemd. De huid van de armen of benen wordt rood tot paars van kleur en voelt warm aan. Dit verschijnsel wordt acrodermatitis chronica atrophicans of ziekte van Pick-Herxheimer genoemd. In een later stadium kan de huid papierdun worden. Ook kan de chronische ziekte van Lyme gepaard gaan met gewrichtsontstekingen, aantasting van hart en ogen en zenuwuitval. De late ziekte van Lyme is een nare en voortslepende aandoening. Wanneer u door een teek wordt gebeten, is het dus verstandig om dit altijd te blijven onthouden. Als ze ziekte van Lyme zich pas na lange tijd openbaart, helpt dit de arts met het stellen van een diagnose.

Hoe wordt de diagnose ziekte van Lyme gesteld?

De huisarts weet voldoende wanneer hij de rode kring om de tekenbeet ziet. De diagnose ziekte van Lyme is in dit geval dus snel gesteld. Een bloedonderzoek is dan niet nodig. Zit er geen kring om de tekenbeet, dan kan de huisarts uw bloed wel laten onderzoeken op de aanwezigheid van twee soorten antistoffen tegen de Borrelia burgdorferi-bacterie. Het is belangrijk dat u naar uw huisarts gaat als u binnen drie maanden na een tekenbeet gezondheidsklachten krijgt.

Hoe wordt de ziekte van Lyme behandeld?

Als de ziekte van Lyme bij u wordt geconstateerd, wordt u behandeld met antibiotica. Zo’n kuur duurt tien dagen tot vier weken. In de meeste gevallen nemen de klachten af of verdwijnen ze helemaal. Hoe sneller er na een tekenbeet met de behandeling wordt gestart, hoe beter deze medicijnen werken. Als de ziekte van Lyme gepaard gaat met aandoeningen van de zenuwen, gewrichten, ogen of hart, dan zult u doorverwezen worden naar een specialist. Deze doorverwijzing vindt meestal plaats bij late of chronische ziekte van Lyme.

Hoe een tekenbeet te voorkomen?

Door de klimaatverandering kunnen teken nu het hele jaar door actief zijn. Zorg daarom dat uw lichaam vier seizoen lang goed bedekt is als u de duinen, velden en bossen intrekt. Draag lichte kleding, zodat de teken goed zichtbaar zijn. Doe dit ook tijdens het tuinieren. Maar liefst 30 procent van de mensen loopt een tekenbeet op in eigen tuin. Draag een cap of een pet. Blijf op de paden en ga niet door struiken en planten lopen. U kunt uw huid voor de zekerheid altijd insmeren met een insect werend middel. Controleer uw kleding en lichaam zorgvuldig als u in het groen bent geweest.

Hoe een teek te verwijderen?

Op deze pagina staat uitgebreide informatie over het verwijderen van teken.

Vragen aan orthopeed Jan Ide de Jong

Hieronder een selectie van vragen over de ziekte van Lyme die orthopeed Jan Ide de Jong heeft ontvangen én beantwoord. Staat uw vraag er niet bij en moet deze écht beantwoord worden door een arts?
Stel dan direct uw vraag aan orthopeed Jan Ide de Jong over de ziekte van Lyme of een andere aandoening.

Invloed Lyme op artrose

Kan de ziekte van Lyme invloed hebben op artrose in de heupen of de rug?
Voor zover mij bekend heeft Lyme geen invloed op uw artrose van rug en heupen.

Deel dit bericht

Stuur door via e-mail Print pagina

Meer artikelen lezen in ons kenniscentrum

Gratis boekje "Bewegen zonder pijn"

Download nu gratis het boekje ‘Bewegen zonder pijn’ t.w.v. € 4,95.

Download gratis

Heeft u vragen? Wij helpen u graag.
Neem contact op.

Beoordeling van dit artikel:
Eugene Matthijssen

Geschreven door Eugène Mathijssen

Hoofdredacteur van Bewegen zonder Pijn. Gezondheidsjournalist en auteur van diverse gezondheidsboeken. Zijn belangstelling gaat vooral uit naar alternatieve behandelingsmogelijkheden en andere natuurlijke kruiden en substanties met geneeskrachtige eigenschappen.
Neem contact op Eugène Mathijssen