Polymyositis en dermatomyositis: pijnlijke spieren én krachtverlies

Last van spieren die steeds pijnlijker en zwakker worden? Mogelijk hebt u polymyositis of dermatomyositis. Bij deze aandoeningen raken uw spieren ontstoken, waardoor aangetaste cellen niet meer worden vervangen. Hoe vroeger u er bij bent, hoe beter uw vooruitzichten.

Snelle diagnose verbetert kwaliteit van leven bij chronische spierziektes

Als u myositis heeft, dan heeft u last van ontstoken spieren. U hebt niet alleen pijnklachten, maar ook de spieren worden zwakker. Dit krachtsverlies ontstaat, omdat de aangetaste spiercellen niet langer vervangen worden. Polymyositis en dermatomyositis komen het meest voor. Beide vormen van myositis zijn auto-immuunziektes. Door een ontregeling van het afweersysteem worden gezonde cellen van het lichaam aangevallen. In dit geval dus het spierweefsel. In Nederland heeft ongeveer 5 op de 100.000 mensen last van één van deze spierziektes. Deze aandoeningen kunnen op elke leeftijd ontstaan en komen meer voor bij vrouwen dan bij mannen.

Wat is polymyositis?

Bij polymyositis raken de spiervezels ontstoken. Vooral het spierweefsel in de bovenarmen en bovenbenen worden door deze aandoening getroffen. Uiteindelijk kunnen de ontstekingen zich uitbreiden naar de ademhalingsspieren, stembanden en slikspieren. De klachten ontstaan vaak heel plotseling. Dit gaat gepaard met griepachtige verschijnselen, zoals lichte koorts en een belabberd gevoel. Soms kan de ziekte zich ook heel geleidelijk ontwikkelen. Dan raken meestal de spieren in het bekken en de schouder als eerste aangetast.

Wat is dermatomyositis?

Bij dermatomyositis is niet alleen het spierweefsel, maar ook de huid ontstoken. Daar treden de verschijnselen meestal ook als eerste op. Er ontstaat roodachtige en schilferige uitslag op de huid die pijnlijk en jeukerig kan aanvoelen. Vooral de huid rond de ogen en op de knokkels van de handen worden aangetast door dermatomyositis. Gelijktijdig of iets later raken ook de spieren ontstoken. Aan beide kanten van het lichaam kunnen de spieren van de bovenarmen en bovenbenen zwak en pijnlijk worden. Dermatomyositis komt vooral voor bij mannen en vrouwen tussen de 35 en 60 jaar. Deze aandoening ontwikkelt zich heel geleidelijk in een paar weken of maanden.

Wat zijn de symptomen van polymyositis en dermatomyositis?

De belangrijkste klachten van deze twee aandoeningen zijn spierpijn en spierzwakte. In veel gevallen kunnen ook de gewrichten pijn doen en opgezwollen raken. Mensen met polymyositis en dermatomyositis voelen zich vaak vermoeid en hebben een verhoogde lichaamstemperatuur. Het aangetaste spierweefsel kan ook voor complicaties zorgen. Als de spieren van de mond en keel ontstoken zijn, kan dit leiden tot slikproblemen of stemproblemen. Ook de spieren van het hart en in de borst kunnen getroffen worden. In dat geval kan kortademigheid optreden.
Mensen die dermatomyositis hebben, kunnen daarnaast last krijgen van een pijnlijke en jeukende huid, wondjes, uitslag op het gezicht, knokkels van de handen en borst of rug. Verder kunnen er rode puntjes zichtbaar zijn bij de nagelriem en kunnen de oogleden opgezet zijn en rood-paars kleuren.

Wat is de oorzaak van polymyositis en dermatomyositis?

Er wordt niet of nauwelijks onderzoek verricht naar deze spieraandoeningen. Wetenschappers die zich er wel in verdiept hebben, kunnen geen enkele oorzaak vinden. Er zijn onderzoekers die vermoeden, dat bij sommige patiënten erfelijkheid een factor kan zijn. Er is ook indirect bewijs dat de infectie wordt veroorzaakt door een virus dat nog niet is geïdentificeerd. Wel staat vast, dat het hier om auto-immuunziekte gaat. Het lichaam keert zich namelijk tegen het gezonde weefsel van de bloedvaten en spiercellen. Polymyositis en dermatomyositis kunnen soms ook voorkomen in combinatie met andere auto-immuunziektes, zoals systemische lupus erythematosus (SLE), sclerodermie en reumatoïde artritis. Beide spieraandoeningen kunnen bovendien soms geassocieerd worden met borstkanker, longkanker en darmkanker. Dit risico is groter bij dermatomyositis dan bij polymyositis.

Hoe worden polymyositis en dermatomyositis gediagnosticeerd?

Hebt u last van pijnlijke en zwakker wordende spieren? Laat u dan onderzoeken door de huisarts. Bij een vroegtijdige behandeling kan snel met de behandeling gestart worden. Dit vermindert de klachten en verbetert uw kwaliteit van leven. Bij het vermoeden van één van deze spieraandoeningen, zal de arts een bloedonderzoek uitvoeren. Aan de hand daarvan kan hij aantonen of er ontstekingen of antilichamen in het bloed aanwezig zijn die bij deze ziektebeelden passen. Met een elektromyogram of EMG kan de spierkracht worden opgemeten. Ook kan een biopt uit het spierweefsel worden genomen voor verder onderzoek.

Hoe worden polymyositis en dermatomyositis behandeld?

Polymyositis en dermatomyositis zijn chronische aandoeningen. Ze zijn dus niet te genezen. Deze spieraandoeningen zijn – mits de diagnose vroegtijdig is gesteld – goed te behandelen met ontstekingsremmende medicijnen, zoals corticosteroïden (Prednison). Omdat deze medicijnen op de langere termijn bijwerkingen kunnen geven, wordt de dosering meestal na een paar weken afgebouwd. Eventueel kan daarna gestart worden met medicijnen die het immuunsysteem onderdrukken zoals methotrexaat en azathioprine. Huidklachten kunnen worden behandeld met een zalf tegen de uitslag en de jeuk. U kunt doorverwezen worden naar een fysiotherapeut voor oefeningen om de spierstijfheid te verminderen en de spierkracht te verbeteren. Patiënten met dermatomyositis hebben een verhoogde kans op kwaadaardige aandoeningen. U zult dan ook de eerste drie jaar frequent worden gescreend op onder andere darmkanker, longkanker en eierstokkanker.

Deel dit bericht

Stuur door via e-mail Print pagina

Gratis boekje "Bewegen zonder pijn"

Download nu gratis het boekje ‘Bewegen zonder pijn’ t.w.v. € 4,95.

Download gratis

Heeft u vragen? Wij helpen u graag.
Neem contact op.

Beoordeling van dit artikel:
Eugene Matthijssen

Geschreven door Eugène Mathijssen

Hoofdredacteur van Bewegen zonder Pijn. Gezondheidsjournalist en auteur van diverse gezondheidsboeken. Zijn belangstelling gaat vooral uit naar alternatieve behandelingsmogelijkheden en andere natuurlijke kruiden en substanties met geneeskrachtige eigenschappen.
Neem contact op Eugène Mathijssen