Rughernia

Ongeveer 75.000 Nederlanders hebben jaarlijks last van een rughernia. Bij deze aandoening drukt een uitstulping van de tussenwervelschijven tegen een zenuwwortel. Dit kan heftige pijnen veroorzaken. Eén van de belangrijkste oorzaken van een hernia is slijtage van de rug.

hernia-pijn-onderrug

Wat is een hernia in de rug?

Bij een ‘hernia’ denken we gelijk aan de rug of de nek. Het is echter een verzamelnaam voor maar liefst twintig verschillende aandoeningen, waarbij er steeds sprake is van een uitstulping van een weefsel of orgaan uit een lichaamsholte. Dus ook een navelbreuk, middenrifbreuk en liesbreuk worden tot de hernia’s gerekend. In dit artikel zullen we ons uiteraard richten op één van de meest voorkomende soorten: de rughernia. (Of lees ons artikel over de nekhernia.)

↳Inhoudsopgave

Wat is een rughernia?
Oorzaken rughernia
Symptomen hernia in de rug
Diagnose rughernia
Behandeling hernia in de rug
Operatie hernia in de rug
Rughernia en acupunctuur
Test hernia in de rug
Oefeningen bij rughernia

Wat is een rughernia?

Gewrichten in de rugDe wervelkolom is opgebouwd uit 31 tot 34 wervels, die met elkaar verbonden zijn door tussenwervelschijven. Deze ‘schokbrekers’ hebben een stevige wand van bindweefsel en zijn van binnen gevuld met een zachte geleiachtige kern. Bij veel mensen bevinden zich zwakke plekken op de tussenwervelschijven. De kern kan dan gaan uitpuilen, waardoor er een knobbel ontstaat. In bijna 90 procent van de gevallen treedt de hernia op bij de drie onderste tussenwervelschijven. Daar bevinden zich veel zenuwwortels die naar de benen gaan. Als een hernia op zo’n zenuwwortel drukt, wordt er een verkeerd signaal naar de hersenen verzonden. Dit wordt door de hersenen vertaald als ‘pijn in de rug die uitstraalt in het been’.

Oorzaken hernia in de rug

Een uitstulping op een tussenwervelschijf kan door meerdere oorzaken ontstaan. Bij meer dan de helft van de mensen boven de 50 jaar gaat het om slijtage (artrose) van de rug. Dit is een natuurlijk proces dat hoort bij het ouder worden. Meestal gaat deze vorm van hernia niet direct gepaard met klachten. Dit is vaak wel het geval als de hernia al optreedt tussen de 25 en 50 jaar. De oorzaak kan dan een te zware belasting van de rug zijn. Maar ook gebrek aan beweging, langdurig zitten en een slechte conditie van de rugspieren, overgewicht, of het hebben van een verkeerde houding, kunnen leiden tot een hernia. Bij mensen die roken komen meer hernia’s voor dan bij mensen die niet roken.

Symptomen rughernia

Als de uitstulping op een zenuwwortel drukt, kan de pijn heel heftig zijn. Er is meestal pijn in de onderrug die via de bil uitstraalt naar één been. Soms loopt de pijn door tot in de voet. Er kan sprake zijn van krachtverlies en een ‘doof’ gevoel in het been. Als de hernia hoog in de rug aanwezig is, kan er ook buikpijn ontstaan. Bij een sterke beklemming van de zenuw kan een hernia leiden tot plasproblemen, verlammingsverschijnselen en gevoelsstoornissen. Dit wordt een acute hernia genoemd. Hoesten, niezen en persen verhogen de druk op de wervelkolom. Dit kan de pijn versterken. Als een acute hernia niet op tijd wordt behandeld óf spontaan geneest, kan het overgaan in een chronische aandoening.

Diagnose hernia in de rug

De arts zal moeten vaststellen dat de pijn in de onderrug en in het been inderdaad wordt veroorzaakt door een uitstulping van één van de tussenwervelschijven. Hij zal uitgebreid naar de klachten vragen en daarna een lichamelijk en diagnostisch onderzoek uitvoeren. De arts zal kijken of hij de hernia kan voelen. Dat doet hij door over de pijnplek te wrijven en erop te drukken. In veel gevallen is de plek van de hernia namelijk iets opgezwollen. Verder zal hij nagaan welke bewegingen pijn of krachtverlies in het been veroorzaken. Ook kan hij besluiten om een röntgenfoto te maken. Dit is onvoldoende om een diagnose te kunnen stellen. Maar afwijkingen van het bot en afwijkingen van de wervelkolom zijn daarop wel zichtbaar. Een MRI-scan is tegenwoordig de meest gebruikte methode om een hernia te bevestigen.

Behandeling rughernia

Rughernia’s hoeven niet altijd geopereerd te worden. In ongeveer 75 procent van de gevallen gaan ze vanzelf weer over. De arts zal dus niet direct besluiten om operatief in te grijpen. Maar hij zal ook niet te lang willen wachten als het herstel niet snel optreedt, omdat anders het herstel ná de ingreep vertraagd kan worden. Er wordt dus eerst zes weken gewacht om te kijken of er kans is op spontaan herstel. In de regel wordt er wel binnen zes maanden geopereerd als de klachten nog aanwezig zijn.

Operatie rughernia

Er zijn twee soorten indicaties voor een operatie. De eerste is een absolute situatie. De uitval van een zenuw is zo ernstig dat er verlammingsverschijnselen kunnen optreden. Er wordt vrijwel altijd tot een operatie overgegaan, wanneer de functie van sluitspieren zijn uitgevallen.
De tweede reden voor een hernia-operatie is een relatieve situatie. De pijn is dan zo hevig, dat de patiënt niet meer goed kan functioneren. Hij of zij zal dan zelf moeten beslissen of de operatie wel of niet uitgevoerd gaat worden.
Tijdens de operatie wordt de patiënt volledig onder narcose gebracht. Boven de plek van de hernia wordt een huidsnee van 5 tot 8 centimeter gemaakt. Vervolgens worden de lange rugspieren naar weerszijde van de wervelbogen geschoven en het onderliggende band of ligament ingesneden of gedeeltelijk verwijderd. De zenuwwortels komen nu vrij te liggen. Daarna wordt de uitstulping van de tussenwervelschijf onder de zenuw verwijderd. Ongeveer 80 tot 90 procent van de patiënten is tevreden met het resultaat na een hernia-operatie.

Hernia in de rug en acupunctuur

In sommige gevallen blijkt deze traditionele Chinese geneeswijze de pijnklachten bij rughernia enigszins te verlichten. Daniel C. Cherkin – onderzoeker bij het Group Health Research Institute in Seattle – staat niet afwijzend tegenover acupunctuur. Deze specialist op het gebied van alternatieve geneeswijze is van mening dat je soms andere paden moet bewandelen om de klachten te verminderen. Acupunctuur is volgens hem een veilige en effectieve behandelingsmethode.

Test Rughernia

Worden uw klachten in de rug wel of niet door een hernia veroorzaakt? Doe hier de rughernia test. Let op: de uitslag is niets meer dan een indicatie. Het advies is om bij rugklachten altijd de huisarts te bezoeken.

Oefeningen bij hernia in de rug

Vroeger was vaak het advies om bedrust te houden. Daar zijn artsen inmiddels van terug gekomen. Een lange periode van rust heeft namelijk een negatieve invloed op de conditie en omvang van de rugspieren. Daardoor kunnen ze de rug onvoldoende ondersteunen en blijven de pijnklachten aanhouden. Niet voor niets adviseert het Nederlands Huisartsen Genootschap om te blijven bewegen en gewoon door te gaan met de dagelijkse routine voor zover de klachten dit natuurlijk toelaten. Er zijn gerichte basisoefeningen om de rompstabiliteit, rompspieren en houding te verbeteren. Deze helpen om de pijnklachten te verminderen. Deze kunt u beter niet op eigen houtje doen. Vraag daarom aan uw huisarts een doorverwijzing naar een fysiotherapeut, zodat u deze oefeningen onder deskundige begeleiding kunt doen.

Deel dit bericht

Stuur door via e-mail Print pagina

Lees meer artikelen in het Kenniscentrum.

Gratis boekje "Bewegen zonder pijn"

Download nu gratis het boekje ‘Bewegen zonder pijn’ t.w.v. € 4,95.

Download gratis

Heeft u vragen? Wij helpen u graag.
Neem contact op.

Beoordeling van dit artikel:
Eugene Matthijssen

Geschreven door Eugène Mathijssen

Hoofdredacteur van Bewegen zonder Pijn. Gezondheidsjournalist en auteur van diverse gezondheidsboeken. Zijn belangstelling gaat vooral uit naar alternatieve behandelingsmogelijkheden en andere natuurlijke kruiden en substanties met geneeskrachtige eigenschappen.
Neem contact op Eugène Mathijssen