Daarom hebben reumapatiënten vaak last van bloedarmoede

Reumatoïde artritis gaat vaak gepaard met een vermoeid, zwak en uitgeput gevoel. Dit wordt niet altijd alleen door de ziekteactiviteit veroorzaakt. Maar liefst 30 tot 70 procent van de patiënten kan bloedarmoede ontwikkelen. Meestal gaat het om ‘anemia of chronic disease’, waarbij de ontsteking zelf de oorzaak is van bloedarmoede. Bij artrosepatiënten kunnen ontstekingsremmende pijnstillers effect hebben op het ijzergehalte in het bloed.

Niet alleen probleem bij reumatoïde artritis, maar ook bij artrose

Bloedarmoede of anemie komt veel voor bij reumatoïde artritis. Dit kan naast de ziekte-activiteit mede de oorzaak zijn, dat u zich vaak zo vermoeid, zwak en uitgeput voelt. Volgens een schatting heeft 30 tot 70 procent van de RA-patiënten de neiging om bloedarmoede te ontwikkelen. Maar ook bij artrose ligt dit gevaar op de loer. Wat is anemie nu precies en wat is de relatie met reumatische aandoeningen? In dit artikel proberen wij daar een antwoord op te geven.

Wat is bloedarmoede?

Bij deze aandoening zitten er te weinig rode bloedcellen in het bloed of werken ze niet meer goed. In de rode bloedcellen zit het eiwit hemoglobine die zuurstof in uw longen opneemt en via het bloed bij alle cellen van uw lichaam aflevert. Bij anemie wordt er dus minder zuurstof vervoerd. Dit kan leiden tot diverse klachten. Naast vermoeidheid kunt u last krijgen van kortademigheid, duizeligheid, hartkloppingen, het gevoel flauw te vallen, zweten en hoofdpijn. Bij ernstige bloedarmoede kan eveneens bleekheid optreden. Bij anemie wordt al snel gedacht aan ijzergebrek. Maar ook een tekort aan vitamine B12 en foliumzuur kan een rol spelen. Bij reumatoïde artritis is meestal de ontsteking de oorzaak. Dit wordt ‘anemia of chronic disease’ (ACD) genoemd. Deze aandoening wordt dus niet veroorzaakt door een gebrek aan ijzer of een andere voedingsstof.

Wat is ‘anemia of chronic disease’?

Patiënten met chronische ontstekingen lijden vaak aan dit type bloedarmoede. Hoewel er voldoende ijzer in het lichaam aanwezig is, is het gehalte in het bloed vaak zeer laag. Daardoor worden artsen veelal misleid. Het toedienen van ijzer heeft echter geen invloed op ‘anemia of chronic disease’.
Er wordt vermoed dat de oorzaak te vinden is in een verstoorde inbouw van dit mineraal bij de aanmaak van hemoglobine. Daardoor neemt de productie van dit zuurstofdragende eiwit af en wordt de levensduur van de rode bloedcellen bekort. Er is dus geen sprake van ijzergebrek in het lichaam. In sommige studies worden stapelingen van dit mineraal in het beenmerg aangetroffen. In periodes dat de ontstekingen als gevolg van reumatoïde artritis afnemen, herstelt de anemie zich meestal weer.

Bloedarmoede door ijzergebrek

Dit is naast ‘anemia of chronic disease’ de tweede vorm van bloedarmoede die veel bij patiënten met reumatoïde artritis – maar ook bij artrose – voorkomt. De oorzaak is een tekort aan ijzer in het bloed. Daardoor worden er te weinig rode bloedcellen en hemoglobine aangemaakt. Factoren die een rol spelen zijn: een tekort aan ijzer in uw voeding, bloedverlies of een slechte opname van ijzer.

Wat is nu de oorzaak van bloedarmoede bij gewrichtsklachten?

Bij bloedarmoede door een chronische ziekte gaat het ijzermetabolisme veranderen. Bij ontstekingen gaat dit mineraal een andere rol op zich nemen. In plaats van rode bloedcellen en hemoglobine aan te maken, gaat ijzer zich inzetten om het immuunsysteem te versterken bij de bestrijding van ontstekingen. Dit zorgt voor een daling van het zuurstoftransport door het lichaam. Het beschikbare ijzer wordt opgeslagen in de levercellen en mogelijk dus ook in het beenmerg.
Bij bloedarmoede door ijzergebrek speelt een ander mechanisme een rol. En dat is de invloed van geneesmiddelen die bij reumatoïde artritis worden ingenomen. Methotrexaat en non steroidal anti inflammatory drugs (NSAIDs) kunnen de darmmembranen beschadigen, waardoor er minder ijzer kan worden opgenomen in het bloed. NSAIDs – die ook als chemische ontstekingsremmer door veel artrose-patiënten worden gebruikt – hebben nare bijwerkingen die kunnen leiden tot bloedarmoede. Ze kunnen namelijk de slijmvliesbekleding van de maag en darmen beschadigen. Daardoor kunnen bloedingen ontstaan. En bloedverlies is één van deze oorzaken van anemie. Zeker bij artrose is het verstandig om eerst een natuurlijk alternatief uit te proberen voordat u NSAIDs gaat gebruiken. Denk daarbij aan de ontstekingsremmers vloeibare groenlipmossel, curcumine of zwarte bes-blad. Dit zijn natuurlijke alternatieven voor NSAIDs. Goed om te weten is, dat curcumine ook een herstellende werking op bloedarmoede kan hebben.

Hoe wordt bloedarmoede bij gewrichtsklachten behandeld?

Het probleem is dat een lichte vorm van anemie vaak onopgemerkt blijft, omdat er geen zichtbare symptomen zijn. De klachten komen pas naar boven wanneer het aantal rode bloedcellen zo laag is, dat het zuurstoftransport in gevaar komt. Er ontstaat dan bij patiënten met reumatoïde artritis een gevoel van algehele malaise. Omdat dit ook één van de verschijnselen van deze chronische gewrichtsaandoening is, zullen artsen de symptomen niet zo snel toeschrijven aan anemie. Het is dan ook belangrijk om bij chronische vermoeidheid aan te dringen op een bloedonderzoek. Uw arts kan vervolgens bij anemie een behandeling starten om het aantal rode bloedcellen in het bloed te verhogen. Daarnaast is het belangrijk dat u de instructies van de specialist om ontstekingen te verminderen nauwkeurig opvolgt. Daardoor gaat het ijzer weer meer rode bloedcellen en hemoglobine aanmaken, zodat de bloedarmoede afneemt. U voelt zich dan weer een stuk fitter.

Deel dit bericht

Tweet

Download nu gratis het boekje ‘Bewegen zonder pijn’ t.w.v. € 4,95.

Heeft u vragen? Wij helpen u graag.
Neem contact op.