SAPHO-syndroom: vijf ontstekingsziektes in één aandoening

Het SAPHO-syndroom is een chronische aandoening die de huid, botten en gewrichten treft. De letters staan voor vijf verschillende vormen van gewrichtsontstekingen en huidafwijkingen, die tussen het 20e en 60e levensjaar kunnen ontstaan. Het gaat om een combinatie Synovitis, Acne, Pustulose, Hyperostose en Ostitis. Het SAPHO-syndroom komt evenveel voor bij vrouwen als bij mannen. De precieze oorzaak van deze aandoening is niet bekend.

 

SAPHO-syndroom

Wat is het SAPHO-syndroom?

SAPHO omvat dus vijf verschillende ontstekingsziekten. De eerste letter staat voor Synovitis. Bij deze aandoening is de binnenbekleding van het gewrichtskapsel geïrriteerd geraakt. Daardoor ontstaan er ontstekingsreacties aan deze slijmvlieslaag, die ook wel synoviale laag wordt genoemd.
Een tweede kenmerk voor het SAPHO-syndroom is Acne. Dit is een huidaandoening die gepaard gaat met kleine ontstekingen rondom de talgklieren. De puisten komen vooral voor in het gezicht en op de rug.

De letter P staat voor Pustulose. Dit is een huidontsteking die in de handpalmen en op de voetzolen ontstaat. Deze aandoening staat ook bekend als de ziekte van Andrews-Barber. Pustels zijn met vocht gevulde blaren die opdrogen tot bruine korsten. Dit resulteert in een schilferende en gekloofde huid.

De letter H verwijst naar Hyperostose. Dit is een chronische botaandoening die wordt veroorzaakt door een ontsteking van de borstkas. Daardoor ontstaat abnormale botgroei. Dit veroorzaakt pijn in en rond de botten en de gewrichten, vooral in de schouders.

Ostitis is een aandoening waarbij het bot ontstoken is geraakt. Bij patiënten met het SAPHO-syndroom treffen deze ontstekingen vooral de Sacro-Iliacale (SI) gewrichten in de onderrug en de wervelkolom. Dit leidt tot pijn en stijfheid in de nek en rug.

Wat zijn de symptomen van het SAPHO-syndroom?

Omdat het SAPHO-syndroom vijf verschillende ontstekingsziektes omvat, kunnen de symptomen van patiënt tot patiënt sterk uiteenlopen. Bij de één zal bijvoorbeeld synovitis sterker aanwezig zijn en bij de ander hyperostose. Daardoor kunnen de ziektebeelden bij het SAPHO-syndroom sterk verschillen. De belangrijkste symptomen zijn pijn en zwelling in de borstkas, pustels in de plamen van de handen en op de zolen van de voet, puisten, stijve en gezwollen gewrichten in de armen en benen, ontstekingen op plaatsen waar pezen aan het bot vastzitten en een ontstoken SI-gewricht.

Hoe wordt de diagnose SAPHO-syndroom gesteld?

Voor een arts is het een lastige opgave om een diagnose te stellen. Niet zo vreemd, omdat het SAPHO-syndroom zoveel verschillende aandoeningen omvat. Bij een pijnlijke en gezwollen borstkas – het meest kenmerkende symptoom van deze ziekte – wordt de arts al enigszins op het goede spoor gebracht. Aan de hand van een botscan kan een specialist het beste vaststellen of u deze ziekte heeft. Er wordt dan een licht radioactieve stof ingespoten die afwijkingen aan het skelet zichtbaar maken. Uw arts kan ook besluiten om een CT-scan van uw borstkas te maken. In de beginfase van de ziekte zullen er nog geen botafwijkingen te zien zijn. Dat kan wel met een MRI-scan. Er kunnen dan veranderingen in het beenmerg worden waargenomen, die wijzen op beginnende SAPHO.

Meestal wordt er een bloedonderzoek uitgevoerd om tot de juiste diagnose te kunnen komen. Bij het SAPHO-syndroom worden geen reumafactoren in het bloed aangetroffen. Wel is bij patiënten de erfelijke factor HLA-B27 te zien. Verder kijkt de arts ook naar een aantal verschijnselen buiten de gewrichten om. De aandacht zal vooral uitgaan naar pustels in de handpalmen en op de voetzolen, puisten en rode plekken op de huid. Hebt u meerdere van deze klachten? Maak dan snel een afspraak met uw huisarts om deze te laten onderzoeken. Zo voorkomt u dat de getroffen botten verder worden aangetast.

Hoe wordt het SAPHO-syndroom behandeld?

De behandeling van deze ziekte wordt bepaald door de klachten en verschijnselen die u hebt. De specialist zal in de meeste gevallen ontstekingsremmende pijnstillers (NSAIDs) voorschrijven om de ontstekingen te bestrijden. Gebruikt u liever natuurlijke ontstekingsremmers? Dan kunt u denken aan vloeibare Groenlipmossel, Curcumine of Zwarte bes-blad. Soms schrijft de arts ook bisfosnfonaten voor. Dit is een medicijn dat de opname van calcium in het bot bevordert. Deze behandeling werkt goed bij patiënten met het SAPHO-syndroom. Het voorkomt ongezonde botgroei en heeft een sterk pijn verlichtende werking. U kunt voor verdere behandeling naar een reumatoloog of neuroloog worden doorgestuurd. Bij ernstige klachten komt een orthopedisch chirurg in beeld. Hij kan een operatie uitvoeren om bijvoorbeeld loszittende stukjes bot in een gewricht te verwijderen, gewrichtsuiteinden gladder te maken of de botten een gezondere vorm te geven.

Wat zijn de vooruitzichten voor patiënten met het SAPHO-syndroom?

Het SAPHO-syndroom is een chronische ziekte. De aandoening verloopt in veel gevallen wisselend. Dat betekent dat rustige periodes worden afgewisseld door periodes waarin de ontstekingen opvlammen. Belangrijk is om goed in beweging te blijven om de spieren sterk en de gewrichten soepel te houden. Neem daarom dagelijks minimaal een half uur lichaamsbeweging, zoals wandelen, fietsen en zwemmen.

Deel dit bericht

Stuur door via e-mail Print pagina

Gratis boekje "Bewegen zonder pijn"

Download nu gratis het boekje ‘Bewegen zonder pijn’ t.w.v. € 4,95.

Download gratis

Heeft u vragen? Wij helpen u graag.
Neem contact op.

Beoordeling van dit artikel:
Eugene Matthijssen

Geschreven door Eugène Mathijssen

Hoofdredacteur van Bewegen zonder Pijn. Gezondheidsjournalist en auteur van diverse gezondheidsboeken. Zijn belangstelling gaat vooral uit naar alternatieve behandelingsmogelijkheden en andere natuurlijke kruiden en substanties met geneeskrachtige eigenschappen.
Neem contact op Eugène Mathijssen