Gordelroos: wat iedereen met Reumatoïde artritis hierover moet weten

Patiënten met Reumatoïde artritis hebben twee tot drie keer zoveel kans op Gordelroos. Een slecht werkend immuunsysteem en sommige reumamedicijnen kunnen zo’n aanval uitlokken. Hoewel de huiduitslag binnen vier weken verdwenen is, kan de zenuwpijn nog vele maanden aanhouden.

gordelroos

Gordelroos: wat iedereen met Reumatoïde artritis hier over moet weten

Soms is Moeder Natuur wel erg wreed. Patiënten met Reumatoïde artritis (RA) hebben een verhoogd risico op een andere pijnlijke aandoening. En dat is Gordelroos of Herpes zoster. De huiduitslag verdwijnt meestal binnen een paar weken, maar de pijn kan nog een aantal maanden aanwezig blijven. Dit is wat iedereen met Reumatoïde artritis moet weten over deze vervelende aandoening.

Wat is Gordelroos nu precies?

Gordelroos is eigenlijk niets meer dan waterpokken op leeftijd. Deze aandoening heeft bijna iedereen in de kinderjaren gehad. Wanneer de symptomen verdwenen zijn, blijft de veroorzaker – het Varicella zoster virus – in slapende toestand in het lichaam aanwezig. Het nestelt zich in bepaalde zenuwcellen van het ruggenmerg en wacht rustig de kans af om opnieuw toe te slaan. Dat gebeurt bij één op de vijf mensen. Bij een verlaagde weerstand wordt het virus gereactiveerd. Het maakt vanuit het ruggenmerg een tocht langs de zenuwen op de huid en veroorzaakt daar Gordelroos.

Wat zijn de symptomen van Gordelroos?

Het virus tast meestal één zenuw aan, maar soms worden twee of drie naast elkaar gelegen zenuwen getroffen. Een aanval begint normaal gesproken met pijn, jeuk en tinteling aan één zijde van het lichaam. Na een paar dagen verschijnen er rode en hobbelige vlekken die zich uitspreiden van de rug naar de buik of borst. In het volgende stadium vormen de rode vlekken zich om tot jeukende blaasjes. Deze knappen open, drogen op, vormen korsten en verdwijnen weer. Andere symptomen zijn o.a. koorts, maagklachten en hoofdpijn. Gordelroos kan ook voorkomen in het gezicht en andere delen van het lichaam. Zo kunnen de blaasjes in of rond de ogen ontstaan. Dan is het risico aanwezig, dat de spieren van het oog of gezicht verlamd raken.
Een aanval van Gordelroos duurt ongeveer twee tot vier weken. Hoewel de uitslag dan helemaal verdwenen is, kan de pijn in het getroffen gebied langer aanwezig blijven. Deze vorm van zenuwpijn wordt postherpetische neuralgie genoemd. Bij mensen van 60 jaar en ouder kan deze pijn een maand of langer voelbaar zijn.

Hoe besmettelijk is Gordelroos?

Zolang er blaasjes of open wondjes aanwezig zijn, is Gordelroos besmettelijk. Het virus kan dan door de lucht overgedragen worden. De meeste volwassenen hebben als kind al eens de waterpokken gehad en dus antistoffen aangemaakt tegen het Varicella zoster virus. Zij kunnen dus niet besmet raken. Wie Gordelroos heeft, kan beter uit de buurt blijven van pasgeboren baby’s, ernstig zieke patiënten en patiënten met een niet goed werkend immuunsysteem, zoals RA-patiënten.

Waarom is Gordelroos een bedreiging bij Reumatoïde artritis?

Gordelroos kan zich bij iedereen ontwikkelen. Om onbekende redenen lijken vrouwen een hoger risico te lopen dan mannen. Daarnaast is het zo: hoe ouder u bent, hoe groter de kans aanwezig is dat het Varicella zoster virus wordt gereactiveerd. Naar schatting de helft van de patiënten met Gordelroos is boven de 60 jaar. De exacte reden waarom het virus plotseling ontwaakt, is tot op heden nog niet achterhaald. Het lijkt er op, dat bij het ouder worden het immuunsysteem steeds minder goed in staat is om het Varicella zoster virus onder de duim te houden. Daarom is Gordelroos ook een grote bedreiging voor patiënten met Reumatoïde artritis. Bij deze reumatische aandoening werkt het immuunsysteem immers niet naar behoren. Daarnaast onderdrukken veel reumamedicijnen het immuunsysteem. Patiënten met RA hebben dan ook twee tot drie keer meer kans dan gezonde mensen om Gordelroos te ontwikkelen.

Welke reumamedicijnen kunnen Gordelroos uitlokken?

Het is bekend dat ontstekingsremmende geneesmiddelen op basis van corticosteroïden – zoals Prednison – de kans op Gordelroos met twee keer kunnen verhogen. Er is weinig bewijs dat DMARDs – zoals sulfasalazine – een aanval kunnen uitlokken. Minder bekend is de relatie tussen Gordelroos en Biologische reumaremmers (Biologics). Hoewel deze geneesmiddelen een drastische verbetering betekenen in de behandeling van ontstekingsreuma, is het ook bekend dat ze de kans op infecties kunnen verhogen. De medische wetenschap is er echter nog uit of ze ook het Gordelroos-virus reactiveren. Een groep Duitse onderzoekers denkt van wel. Het gebruik van biologics zou de kans op deze aandoening met maar liefst 82 procent verhogen. In latere onderzoeken werd echter geen bewijs hiervoor gevonden. Een mogelijke verklaring voor deze contrasterende uitkomsten kan zijn, dat sommige patiënten in de Duitse studie ook hoge doseringen corticosteroïden hadden gehad. Het nieuwe reumamedicijn Tofacitinib (Xeljanz) zou de kans op Gordelroos weer verdubbelen. Het is dus verstandig om samen met uw arts het juiste medicijn te kiezen. Dus een zorgvuldige afweging te maken tussen de voordelen en de risico’s, zoals een grotere kans op Gordelroos.

Hoe wordt Gordelroos behandeld?

Wanneer u lijdt aan Reumatoïde artritis en Gordelroos ontwikkelt, ga dan meteen naar de huisarts. Hij zal u direct antivirale medicijnen voorschrijven en controleren op eventuele complicaties. In alle andere gevallen is een behandeling met medicijnen meestal niet nodig. Gordelroos gaat immers binnen twee tot vier weken weer vanzelf over. U kunt een indrogende zalf op de huidblaasjes smeren of een crème tegen de jeuk gebruiken. Tegen de pijn kun u Paracetamol gebruiken. Bij hevige en aanhoudende zenuwpijn kan een zenuwbehandeling worden gegeven. Deze wordt gegeven door een anesthesist via een injectie laag in de rug.

Deel dit bericht

Stuur door via e-mail Print pagina

Gratis boekje "Bewegen zonder pijn"

Download nu gratis het boekje ‘Bewegen zonder pijn’ t.w.v. € 4,95.

Download gratis

Heeft u vragen? Wij helpen u graag.
Neem contact op.

Beoordeling van dit artikel:
Eugene Matthijssen

Geschreven door Eugène Mathijssen

Hoofdredacteur van Bewegen zonder Pijn. Gezondheidsjournalist en auteur van diverse gezondheidsboeken. Zijn belangstelling gaat vooral uit naar alternatieve behandelingsmogelijkheden en andere natuurlijke kruiden en substanties met geneeskrachtige eigenschappen.
Neem contact op Eugène Mathijssen