Wondermiddelen voor beschadigd kraakbeen

Wat is de effectiviteitsscore van de bestanddelen in uw gewrichtssupplement?

Bestaan ze nu wel of niet: wondermiddelen die beschadigd kraakbeen herstellen?

Ruim twee miljoen Nederlanders hebben last van artrose, reumatoïde artritis en andere chronische gewrichtsklachten. Het is dan ook niet vreemd dat veel leveranciers van gezondheidsproducten zich meer en meer op deze doelgroep gaan richten. De markt wordt momenteel overspoeld door voedingssupplementen die beloven de ontstekingen te bestrijden én het beschadigd kraakbeen te herstellen. Met paginagrote advertenties in de landelijke dagbladen en sensationele websites – die vaak gehost worden in het buitenland – worden deze gewrichtenformules als ‘wondermiddelen’ aangeprezen.

‘Bewegen zonder pijn’ wordt dan ook overspoeld met telefoontjes en e-mailtjes met de vraag of een specifiek product werkt of niet. Daarom hebben wij de afgelopen weken een aantal artikelen geschreven over de kwaliteit van voedingssupplementen bij gewrichtsklachten. Zo schreven wij recent al over de kwaliteit en werkzaamheid van supplementen met Curcumine. En onlangs hebben wij ook aandacht besteed aan de toedieningsvorm en opneembaarheid van voedingssupplementen. In dit laatste artikel uit deze serie nemen wij de meest toegepaste ingrediënten eens nader onder de loep. Welke bestanddelen hebben nu wel of geen positieve invloed op de gewrichten? Met andere woorden: wat is hun effectiviteitsscore?

Alles draait om het bestrijden van ontstekingen in de gewrichten

Reumatoïde artritis is een chronische ontstekingsziekte. Ook bij artrose zullen vroeg of laat ontstekingen ontstaan. Als gevolg van de slijtage aan het kraakbeen, zullen losse kraakbeenfragmenten in de gewrichten terecht komen. Daardoor komen ontstekingsprocessen op gang die pijn, stijfheid en zwellingen veroorzaken. Tot op heden bestaat er nog geen voedingsstof of natuurlijke substantie die beschadigd kraakbeen kan herstellen. De pijnklachten kunnen dus alleen bestreden worden door het bestrijden van de ontstekingen.

Producten die claimen verdwenen kraakbeen terug te kunnen laten groeien, kunt u alvast van uw boodschappenlijstje schrappen. Deze werken dus niet. U kunt beter voor een voedingssupplement kiezen met een uitgebalanceerde combinatie van natuurlijke ontstekingsremmers. Dit geeft in veel gevallen wel een goed resultaat: minder pijn en meer bewegingsvrijheid.

Glucosamine en Chondroïtine

De afgelopen twintig jaar werden Glucosamine en Chondroïtine beschouwd als de ‘Gouden Combinatie’ om chronische gewrichtsaandoeningen te bestrijden. Dit zijn de bouwstenen van glycosaminoglycanen, die belangrijke bestanddelen van kraakbeenweefsel zijn. Er is echter nog geen onomstotelijk wetenschappelijk bewijs gevonden, dat Glucosamine en Chondroïtine ook daadwerkelijk versleten kraakbeen kan helpen herstellen. Volgens de Amerikaanse professor Gabriel Herrero-Beaumont werkt een placebo – een middel zonder werkzame stoffen – net zo goed als een combinatie van Glucosamine en Chondroïtine. In zijn onderzoek liet hij twee groepen patiënten met knie-artrose een placebo óf een supplement met Glucosamine en Chondroïtine gebruiken. De afname van de pijn en de toename van de mobiliteit was in beide groepen gelijk!

Bij sommige mensen met beginnende artrose kan het gebruik van Glucosamine echter wel enig effect hebben. Zij hebben waarschijnlijk een daadwerkelijk tekort aan bouwstoffen voor het kraakbeen. Na drie maanden treedt er echter verzadiging op en nemen de pijn en stijfheid weer toe. De ontstekingen zullen het kraakbeen verder beschadigen, zodat het afbraakproces versneld wordt. Bij reumatoïde artritis heeft de inname van Glucosamine en Chondroïtine geen zin, omdat deze combinatie de ontstekingen in de gewrichten niet kan bestrijden. Lees verder: Welke Glucosamine is goed?

Effectiviteitsscore: 1

Hyaluronzuur

Een injectie met Hyaluronzuur in een door artrose aangetaste gewricht kan een remmend effect hebben op de pijn. Het effect is echter maar tijdelijk. Van de orale inname van Hyaluronzuur als bestanddeel van een voedingssupplement zijn nog niet zoveel positieve resultaten bekend. Een problematische opname vanuit het maag-darmkanaal zou mogelijk de oorzaak kunnen zijn. Bij proeven op ratten verliet 86,7 tot 95,6 procent van de oraal toegediende Hyaluronzuur binnen drie uur weer het lichaam via de urine of ontlasting. Een voedingssupplement met Hyaluronzuur wordt dus afgeraden bij chronische gewrichtsklachten. Het wordt nauwelijks door het lichaam opgenomen en heeft daarom geen temperende werking op de pijn.

Effectiviteitsscore: 1

Curcumine

Curcumine is op verschillende fronten actief bij het bestrijden van ontstekingen in de gewrichten. Over de kwaliteit hebben wij recent een uitgebreid verhaal geschreven. Curcumine-moleculen kunnen heel moeilijk de darmwand passeren. Met als gevolg dat 95% van de ingenomen Curcumine ongebruikt het lichaam verlaat. Daarom is het verstandig om te kijken of er iets gedaan is om de Curcumine die u gebruikt beter opneembaar te maken. Dat kan bijvoorbeeld met zwarte peper. Of met een Curcumine die omhuld wordt door de etherische oliën uit de Geelwortel zelf. Daardoor wordt de opname én beschikbaarheid sterk verbeterd. Sommige gepatenteerde Curcumines bevatten chemische toevoegingen om de opneembaarheid te verhogen. Voorbeelden hiervan zijn Cyclodextrine en Polysorbaat 80. Polysorbaat 80 is een ‘rood’ E-nummer (433). Deze kunnen soms schadelijk zijn voor de gezondheid. Op internet kunt u veel informatie vinden over deze toevoegingen door te zoeken via Google.

Effectiviteitsscore:
Curcumine: 1

Curcumine met zwarte peper: 2

Curcumine met chemische toevoegingen: 3 (maar let op de toevoegingen!)

Biologische Curcumine: 4,5

curcumine toevoegingen

Collageen type II

Collageen is een eiwit. Het is rijk aan aminozuren die een belangrijke rol spelen bij de opbouw van kraakbeen. Bovendien zou Collageen een ontstekingsremmende werking hebben. Er wordt gesuggereerd dat het innemen van Collageen type II de productie van het gezamenlijke Collageen in het lichaam kan stimuleren. Dit zou een positief effect op artrose kunnen hebben. Klinische testen voor de behandeling van artrose met Collageen type II leveren echter gemengde resultaten op. Studies tonen verder aan dat Collageen type II niet significant de pijn en gewrichtsontstekingen bij reumatoïde artritis vermindert.

Effectiviteitsscore: 2

Groenlipmossel

Groenlipmossel heeft de laatste jaren een toppositie ingenomen voor de natuurlijke aanpak van gewrichtsontstekingen. Voor deze werking zijn Omega-3 vetzuren, Furaanvetzuren en speciale eiwitten verantwoordelijk. De kwaliteit – en dus werkzaamheid – van de diverse soorten lopen echter sterk uiteen.

De schelp wordt meestal door verhitting geopend en de mossel verwijderd. De hitte zorgt er echter voor, dat een deel van de ontstekingsremmende bestanddelen beschadigd raakt. Daardoor neemt de werkzaamheid af. Vervolgens worden de Omega-3 vetzuren en Furaanvetzuren uit de Groenlipmossel verwijderd. Dit wordt verkocht als Groenlipmosselextract. Het vlees van de mossel wordt gedroogd en vermalen tot poeder. Dit is de meest goedkope en minst werkzame vorm. Het bevat alleen de speciale eiwitten, die zonder de vetzuren en onder invloed van de toegepaste hitte maar een geringe invloed op ontstekingen in de gewrichten hebben.
De beste keuze is en blijft vloeibare Groenlipmossel. Bij de vloeibare vorm wordt de schelp niet door verhitting geopend, maar onder hoge druk. De actieve bestanddelen kunnen dan niet beschadigd raken. Daarna wordt de Groenlipmossel via een speciaal procedé vloeibaar gemaakt. Alle ontstekingsremmende bestanddelen uit de Groenlipmossel blijven in de vloeistof op volle kracht én in stabiele vorm aanwezig.

Effectiviteitsscore:
Groenlipmosselpoeder: 1

Groenlipmosselextract: 3

Vloeibare Groenlipmossel: 4,5

MSM

MSM staat voor MethylSulfonylMethaan. Dit is een zwavelverbinding die mogelijk de aanmaak van kraakbeenweefsel kan bevorderen. Kraakbeen bevat immers veel zwavel. Er zijn wel wat positieve resultaten van MSM gevonden bij mensen met knie-artrose. Deze studies voldoen echter nog niet aan de officiële betrouwbaarheidseisen of hebben een te korte looptijd om het effect op de langere termijn te kunnen beoordelen. Dus de werking van MSM wordt nog niet gesteund door gedegen wetenschappelijk onderzoek. Mogelijk kan deze zwavelverbinding een periode helpen bij beginnende gewrichtsklachten. De ontstekingen worden echter niet bestreden, zodat er verdere kraakbeenschade kan ontstaan.

Effectiviteitsscore: 1

MSM werkt niet

Rozenbottel

Het poeder van de rozenbottel wordt sinds begin deze eeuw ook in Nederland verkocht als remedie tegen chronische gewrichtsklachten. In het extract van deze vrucht zit galactolipide. Uit laboratoriumproeven is gebleken dat deze stof een ontstekingsremmende werking heeft. Een Deens ziekenhuis in de buurt van Kopenhagen heeft de werking van rozenbottelpoeder bestudeerd bij 100 patiënten met artrose aan de knie en heup. De pijnklachten werden minder, maar dat was bij deze studie niet significant.

Effectiviteitsscore: 2

rozebottel

Gember

Gember is een plant die voorkomt in China, Zuidoost-Azië, West-Afrika en het Caribisch gebied. In sommige laboratoriumonderzoeken en dierenstudies is aangetoond dat het extract verschillende chemische stoffen vermindert die gewrichtsontstekingen kunnen veroorzaken. Daarnaast worden de salicylaten in gember in het lichaam omgezet in salicylzuur. Dit heeft een pijnstillende werking. Drie verschillende studies hebben aangetoond, dat gember enigszins kan bijdragen aan het verminderen van de pijn en aan het verbeteren van de mobiliteit. Lees meer over gember tegen artrose.

Effectiviteitsscore: 3

Boswellia serrata

Meer en meer wetenschappelijke studies tonen aan, dat Boswellia een gunstig effect heeft op gewrichtsontstekingen bij artrose en reumatoïde artritis. Dit is het gomhars en olie van een boom, die in heuvelgebieden in India groeit. Ongeveer drie weken na het oogsten vormt deze substantie zich om in korrels. De actieve bestanddelen hebben dezelfde werking als corticoïden. Boswellia is dan ook in India het hoofdingrediënt in natuurlijke medicijnen om gewrichtsontstekingen te bestrijden. De werking berust vooral op remming van 5-LOX. Daarnaast wordt COX-1 en in mindere mate COX-2 geremd.

Effectiviteitsscore: 4

boswellia

Zwarte bes-blad

Uit meerdere studies is gebleken, dat Zwarte bes-blad een actieve bijdragen kan leveren aan het verminderen van gewrichtsklachten. Doordat het de productie van urinezuur afremt, wordt voorkomen dat het in de vorm van kristallen in en rond de gewrichten neerslaat. Deze kristallen kunnen pijn en ontstekingen veroorzaken. Bij jicht is deze neerslag zelfs direct aan de aandoening gekoppeld. Daarnaast bevordert Zwarte bes-blad de aanmaak van ontstekingsremmende hormonen in de bijnierschors. Ook is door in vitro onderzoek bekend geworden dat componenten uit de bladeren van de Zwarte bes-plant, zogenaamde Proanthocyanidinen, een ontstekingsremmend effect hebben in het kraakbeenweefsel.

Effectiviteitsscore: 4

Brandnetel

Brandnetelbladeren werden vooral vroeger gebruikt om uitwendig reumatische klachten te bestrijden. Wanneer het blad de huid raakt, injecteren de naaldjes een vloeistof in de huid. Deze is samengesteld uit o.a. mierenzuur, histamine, serotonine, acetylcholine en 5-hydroxytryptamine. Dit veroorzaakt een branderige sensatie op de huid. Bij het wrijven van brandnetelbladeren over de aangetaste gewrichten gaat het niet om het verdrijven van de ene pijn met de andere pijn. De vloeistof in de stekels bevat ook specifieke stoffen met een ontstekingsremmende werking. Brandnetelextract wordt ook verwerkt in sommige voedingssupplementen om gewrichtsklachten te bestrijden. Er is nog geen overduidelijk bewijs geleverd, dat inwendig gebruik van deze branderige plant de ontstekingen en dus de pijn bestrijdt.

Effectiviteitsscore: 1

brandnetel artrose

Maca

Het poeder van de wortel van de Maca-plant is ook een ingrediënt in sommige supplementen voor de gewrichten. Deze plant groeit vooral rond het Juninmeer dat op 4000 meter hoogte in het Peruaanse Andesgebergte ligt. Reageerbuisstudies hebben aangetoond, dat Maca de aanmaak van nieuwe kraakbeencellen verhoogt. In klinische onderzoeken bij mensen met artrose is daarvoor nog onvoldoende bewijs bevonden. Wel heeft Maca een enigszins energieverhogende werking. Dit zou wat ondersteuning kunnen geven aan mensen met gewrichtsklachten om in beweging te blijven.

Effectiviteitsscore: 1

Viola tricolor (Driekleurig viooltje)

Deze plant kunt u aantreffen op akkers en kustduinen. De bloemen hebben een vrolijke combinatie van gele, witte en violette bladeren. Ze bevatten saponisiden en anthocyanosiden. Deze bestanddelen bevorderen de uitscheiding van gifstoffen via de nieren en lever. Viola tricolor is vooral een extract dat helpt om het lichaam te reinigen. Het heeft zelf geen werking tegen de klachten bij artrose en reumatoïde artritis. Het kan echter wel het effect van andere actieve stoffen in voedingssupplementen versterken.

Effectiviteitsscore: 1

Viola tricolor viooltje

Paardenbloem

De Paardenbloem bevat o.a. bitterstoffen, enzymen, saponine en oliën. Deze stoffen activeren de werking van de nieren en lever. Deze organen zuiveren het lichaam en het bloed. Dit kan wat ondersteuning geven bij artrose en andere reumatische klachten.

Effectiviteitsscore: 1

Paardenstaart (Heermoes)

Paardenstaart of Heermoes helpt volgens natuurgenezers om de gewrichten soepel te houden. Volgens onderzoekers van de Amerikaanse Universiteit van Maryland is de werking van dit kruid niet duidelijk bewezen.

Effectiviteitsscore: 1

Duivelsklauw (Harpagophytum procumbens)

Duivelsklauw is een plant die groeit in de woestijnen van Zuid- en Zuidoost-Afrika. Er zijn aanwijzingen, dat het extract kan helpen om gewrichtsontstekingen te verminderen. Wetenschappers hebben echter nog niet kunnen achterhalen hoe Duivelsklauw nu precies werkt. Aanvankelijk werd dit toegeschreven aan het bestanddeel harpagoside. Uit dierstudies kwam echter naar voren, da de pijnstillende en ontstekingsremmende werking niet aan de hand van dit afzonderlijke ingrediënt verklaard kon worden. Nadeel van Duivelsklauw zijn echter de vele ernstige bijwerkingen. Het kan hartritmestoornissen en bloedingen veroorzaken. Daarnaast kunnen huiduitslag, maagklachten, diarree en hoofdpijn optreden.

Effectiviteitsscore: 2

Effectiviteitsscores bij gewrichtsontstekingen:

Glucosamine en Chondroïtine: 1
Hyaluronzuur: 1
Brandnetel: 1
Curcumine: 1
MSM: 1
Rozenbottel: 1
Paardenstaart (Heermoes): 1
Groenlippoeder: 1
Paardenbloem: 1
Viola tricolor: 1
Maca: 1
Curcumine met zwarte peper: 2
Duivelsklauw (Harpagophytum procumbens): 2
Collageen type II: 2
Groenlipmosselextract: 3
Curcumine met chemische toevoegingen: 3 (maar let op de toevoegingen!)
Gember: 3
Boswellia serrata: 4
Zwarte bes-blad: 4
Vloeibare Groenlipmossel: 4,5

Deel dit bericht

Stuur door via e-mail Print pagina

Gratis boekje "Bewegen zonder pijn"

Download nu gratis het boekje ‘Bewegen zonder pijn’ t.w.v. € 4,95.

Download gratis

Heeft u vragen? Wij helpen u graag.
Neem contact op.

Beoordeling van dit artikel:
Eugene Matthijssen

Geschreven door Eugène Mathijssen

Hoofdredacteur van Bewegen zonder Pijn. Gezondheidsjournalist en auteur van diverse gezondheidsboeken. Zijn belangstelling gaat vooral uit naar alternatieve behandelingsmogelijkheden en andere natuurlijke kruiden en substanties met geneeskrachtige eigenschappen.
Neem contact op Eugène Mathijssen